امتیاز کاربران
چند راهكار عملي در تربیت فرزند - نحوه رفتار با كودك - کودک و خانواده - مراحل رشد اجتماعي - عقب ماندگي درسي - چپ دستي كودكان - چند آزمون
بيماري ترس از مدرسه
هنگامي كه فصل مدرسه نزديك مي شود ، بسياري از كودكان خردسال براي بار اول در عمرشان راهي مدرسه مي شوند . مدرسه است و محيطي نامأنوس ، زندگي الزامي با افرادي جديد و محيطي با قوانين و قواعد انضباطي تازه. كودك در مي يابد كه دوران بازي بصورت آزاد گذشت .
خواستها را بايد محدود كرد و ديگر لوسي و ننري او را نمي خرند و در برخي موارد ممكن است در برابر او موضع بگيرند.اين مجموعه سبب خواهد شد كه ترسي مبهم و پيچيده سراسر وجود او را فرا گيرد و اضطراب براو غالب گردد . اين باختن ها خود سبب نوعي بيماري بي ريشه خواهد شد كه از آن به عنوان فوبياي مدرسه يا د مي كنيم .
معرفي حالت فوبياي مدرسه :
فوبياي مدرسه ترس شديدي است كه ريشه در جان آدمي دارد و او را ناخودآگاه تحت سلطه و سيطره خود قرار مي دهد و مايه اصلي آن هراس از مدرسه است . علت جسماني و فيزيولوژيكي ندارد و فقط ناشي از بهم خوردگي وضع درون است .اينان به محض جدايي از والدين و ورود به مدرسه ناراحت شده و گريه و زاري سر مي دهند . در روز اول مدرسه و گاهي هم اوايل هفته و زماني هم در ايام امتحان و يا در رو زهاي باز خواست و تكليف دچار بيماري مي شوند كه در بعضي موارد نياز دارند تا به پزشك مراجعه كنند.
جلوه ها و علايم :
شما فرزندتان را مي بينيد كه هنگام صبح ، در موقع رفتن به مدرسه دلش درد مي گيرد ، قي و استفراغ مي كند ، شب امتحان بيمار مي شود ، در جلسه امتحان غش مي كند .
هنگامي كه او را به خانه برمي گردانيد پس از اندك مدتي حالش خوب مي شود . اين نشانه اي از همان فوبياي مدرسه است .اين بيماري به صورت هاي مختلف خود را نشان مي دهد از جمله به صورت : اختلال در هضم غذا ، بي اشتهايي ، دردهاي شكمي ، مشكلات خواب ، تب ، سردرد ، گوش درد و گاهي هم بيماري هاي بدني و... است . در مواردي هم به صورت فرار از مدرسه ، غيبت از مدرسه ، اختلال در روابط ، تعارض با والدين خود را نشان مي دهد .
حالات و رفتار :
ترس از مدرسه سبب مي شود كه بچه ها در مواردي از تمارض سر در مي آورند و تن به اعمال و اقداماتي دهند كه براي والدين موجب وحشت است تا به اين نتيجه برسند كه او را نبايد به مدرسه فرستاد ، بگذارند امروز را در خانه بماند . اين حالت مخصوص مدرسه است زيرا ديده شده برخي از اين كودكان وقتي به خانه بستگان مي روند با اينكه از مادر و پدر جدا هستند ترس و وحشتي ندارند .
تيپ افراد :
ممكن است اين كودكان از خانواده هاي كثير الاولاد باشند و برادر و خواهر بسياري داشته باشند .
در محيط زندگي آنها تبعيض است و برخي را به برخي ديگر به دلايلي برتر مي شمرند.
سطح فرهنگي خانواده پايين است و پدر و مادر نقش سازندگي چنداني درباره فرزندان ندارند .
در خانواده فقر و نابساماني است و برخي كودكان غايب از بهره خود و محروم مي مانند .
وابستگي به مادر در برخي موارد شديد است و دائما همچون دنباله اي به پاي مادر آويزان بوده اند.
ممكن است اين كودكان افرادي ترسو و خجالتي باشند .
اغلب آنها تصور نادرستي از قدرت و لياقت خود دارند و خود را فروتر و گاهي زيادتر از آنچه كه هستند مي دانند.
احساس و تصور آنها :
اغلب آنان گمان دارند كه در رابطه با حل مسايل مدرسه فرو مي مانند و نمي توانند پيروز باشند ، بنابراين بهتر است در خانه بمانند و البته برخي از آنان تصور موفقيت را به ميزان غلو درباره خود دارند ولي در عمل فرو مي مانند و گمان دارند اگر تن به بيماري دهند غرورشان بيشتر محفوظ خواهد بود.گاهي اين احساس كه او در مدرسه بر عكس خانه فردي دلسوز ندارد او را از مدرسه فراري داده و به بيماري و بستر مي كشاند .
تيپ والدين :
بد نيست بدانيم اينگونه از كودكان از نظر والدين با چه تيپهايي مواجهند .
در مادران اين افراد دلشوره و اضطراب وجود داشته است .
در بين برخي از مادران افسردگي و ترس امري شايع است ( حدود 22% ) .
برخي از اين مادران دچار بيماري عاطفي مي باشند .
برخي از والدين آنها كساني بوده اند كه سعي داشته اند فرزندشان هرگز از خانه خارج نشود .
پدران اين اطفال اغلب افرادي غير فعال و آرام بوده اند .
سنين و عوارض همراه :
ترس از مدرسه در سنين كلاسهاي اول تا سوم شديد است ولي در سنين 11 و 12 هم شيوع دارد . با بالا رفتن سن كودك اين ترس كاهش مي يابد تا جاييكه فرد كاملا عادي مي شود .عوارض آن در افراد عصبي زيادتر مي شود آنان براي جلب توجه و عاطفه آمادگي بيشتري دارند .نگراني و اضطراب ، ميل به دروغ بافتن و كلك سوار كردن ، مظلوم نمايي ها ، عادت به فريبكاري از مسايلي است كه در اين افراد تدريجا شكل گرفته و اخلاق او را فاسد خواهد كرد .
اقدام به درمان در خانه :
پذيرش و محبت به كودك و نشان دادن اين امر كه تو مورد علاقه و احترام خانواده اي، ما تو را دوست داريم و به همين نظر مي خواهيم به مدرسه بروي ، آقا شوي ، خانم باشي و...
همدردي با او كه آري ، ما هم كه چون تو روزي كودك بوده ايم گاهي دچار چنين وضع و حالتي مي شديم ولي خيلي زود خوب مي شديم . اما اين همدردي را نبايد زياد ادامه داد .
خواستن از او كه مسأله و مطلب خود را بدون هيچگونه خجالتي بيان نمايد و درد دل كند كه چه امري او را در مدرسه رنج مي دهد و رفع آن .
دادن جرأت كه او هم مي تواند بر مشكل غلبه كند و ايجاد اطمينان در او .
القا به كودك كه مدرسه ترس ندارد ، امتحان هم نيست تو تلاش خود را بكن اگر نمره كم آوردي ما نارحت نمي شويم .
ذكر داستانهايي سازنده از زندگي خود و ديگران در دوران كودكي و نشان دادن اين مسأله كه نگراني از مدرسه بي معني است .
القا به كودك به اين صورت كه : تو حالت از چند روز پيش بهتر شده است و فردا هنوز بهتر خواهد شد .
حل مشكلات مدرسه اي او و كمك و راهنمايي براي انجام تكاليف تا برنامه بر دوش او سنگيني نكند.
اقدامات درماني در مدرسه :
در مواردي كه لازم مي شود كه مادر به همراه كودك به مدرسه برود ، صبحانه ساده اي به كودك بدهيد و لباس او رابپوشانيد . در بين راه لازم نيست بپرسيد كه حالش چگونه است و يا چرا مدرسه را دوست ندارد .
در راه براي او از مدرسه تعريف كنيد ، از بازي هاي مدرسه ، از دوستاني كه آنجا پيدا خواهد كرد ، از مزاياي درس خواندن و با سواد شدن حرف بزنيد تا شوقي در كودك نسبت به مدرسه پديد آيد .
در مدرسه حاضر شويد ، با معلم فرزندتان عادي و صميمانه صحبت كنيد . در حضور او از بچه تعريف كنيد و متذكر شويد كه او هم مي خواهد درس بخواند و چيزهاي خوب ياد بگيرد و به اشاره تفهيم كنيد كه نياز به دلسوزي و محبت و حمايت شما ندارد .
رابطه بيند خانه و مدرسه را بيشتر كنيد ، حتي در صورت امكان گاهي معلم او را به خانه دعوت كنيد كه مهمان شما باشد .
اقدامات درماني مدرسه و معلم :
مدرسه و معلم بايد اقداماتي را در قبال همه كودكان و از جمله اين گونه اطفال داشته باشند . معلم كلاس اول نسبت به ديگر معلمان ورزيده تر ، خوش اخلاق تر ، شاداب تر و با نشاط تر و زود جوش بايد باشد . زيرا برخورد روز ها و ماههاي اول زندگي تحصيلي سرنوشت ساز است .
پذيرش كودك و استقبال از او و احترام به او و تقويت حضور او به گونه اي كه طفل حساب كند در مدرسه براي او جايي باز كرده اند .
اعلام محبت به كودك و نشان دادن نرمش و ملايمت خود به او ، انس و سازگاري بيشتر مدرسه ، او را در معرض حمايت قرار دهد و محيط را براي او گرم كند .
سهل و آسان جلوه دادن ضوابط و مقررات مدرسه و سعي به اينكه شرايط آن با شرايط خانه نزديك و همسان گردد .
راهنمايي براي حل مسايل و تكاليف آنها و تحسين و تمجيد او به هنگام انجام وظيفه.
وا داشتن او به تماشاي بازي ديگران بدون اينكه فعلا خود حق بازي داشته باشد .
گوش دادن به حرفهاي او و توضيح خواستن از مسائل و مشكلات او .
سهل گيري به او مخصوصا در سال اول و مته برخشخاش نگذاشتن .
اقدامات درماني در صورت ترك مدرسه :
او را در بستر بخوابانيد و بگوييد كه مريض است و بايد در بستر بماند و نبايد از آن بيرون آيد . اگر گفت خوب شدم . از بستر بيرون آمد پيشنهاد مدرسه را به او بدهيد اگر چه وقت مدرسه دير شده باشد .
در آن روز به او غذاي ساده بدهيد . به اين بهانه كه او مريض است و نبايد هر غذايي را بخورد و غذاي خودتان براي او خوب نيست . مخصوصا اگر طفل به بعضي از غذاها بي علاقه است بايد به او همان غذا را داد تا دريابد در محيط خانه چيزي نصيب او نمي شود .
ضروري است در آن روزي كه او به مدرسه نرفته در بستر بماند و تنها باشد . شما به بهانه اي از خانه بيرون برويد و برادران و خواهران را به حساب اينكه او بيمار است از وي جدا كنيد تا به بازي با آنان مشغول نگردد .
مدرسه را نيز در جريان بگذاريد تا آنها هم بدانند درچه شرايطي است و براي روزهاي بعد چه بايد كرد . و خود بچه هم بداند كه مدرسه در جريان قرار گفته است تا شور و اضطراب او را فرا نگيرد .
در كل با شيوه اي كه اتخاذ مي كنيد بايد كودك را به اين محاسبه واداريد كه ماندن در خانه به نفع او نيست اگر به مدرسه مي رفت لااقل بازي مي كرد و جنبشي داشت ، با ديگران گفت و شنود مي كرد و آزادتر بود و....
اقدامات درماني جانبي :
در مواردي مي توانيد از داروهاي تلخ استفاده كنيد .
گاهي مي توانيد او را مورد سرزنش قراردهيد كه بيماري او باعث عقب ماندن از درس شده است.
گاهي كه امر بيماري او مكرر شد او را مورد بي اعتنايي قرار دهيد و بر خوردتان با او سرد باشد تا او ترك عادت كند.
موجباتي پديد آوريد كه در يابد چاره اي نيست جز اينكه به مدرسه برود .
گاهي مي توان گفت تو هنوز آن آمادگي را پيدا نكردي كه به مدرسه بروي با اينكه بزرگ شده اي.
برخوردها جدي باشد و به اين صورت اعلام كنيد : فردا صبح كارهايت را مي كني و به مدرسه مي روي ! در فرستادن او به مدرسه در مواردي كه لازم است شك نكنيد . البته در صورت پذيرش او را پاداش دهيد و تقويت كنيد .
پرهيزها :
از بي توجهي و عدم درمان او بپرهيزيد كه امكان اصلاح اندك خواهد شد.
هرگز در حضور كودك از سختي ها ، نابساماني ها و اختلالاتي كه در كار مدرسه است بحث نكنيد.
از تنبيه و سختگيري و فشار سخن به ميان نياوريد .