بررسي ميزان تاثير نظارت وآموزش بهداشت بر وضعيت بوفه هاي عرضه مواد غذايي درمدارس ابتدايي و راهنمايي استان كرمانشاه در سال تحصيلي 83-82

سياوش وزيري – الهه جهانديده – مصطفي ويسي

چكيده :

مقدمه : تغذيه مناسب در ايجاد و استقرار سلامت كودكان ونوجوانان بعنوان يكي از محورهاي مهم بهداشتي مورد عنايت بوده وانحراف از تغذيه متعادل وكافي موجب اختلال در روند رشد آنها شده و بتدريج به بروز بيماريهاي تغذيه اي منجرمي گردد . خوردن صبحانه و ميان وعده مناسب در ارتقاي سلامت و افزايش يادگيري دانش آموزان موثر است . استفاده از ميان وعده مناسب بر سلامت و عملكرد مطلوب مغز ( و به تبع آن در يادگيري ) تاثير بسزايي دارد.

بررسي هاي انجام شده دركشورهاي اروپايي و آسيايي نشان مي دهد تمايل به مصرف غذاهاي غير خانگي دركودكان ونوجوانان در سنين مدرسه بسيارزياد است . گرچه كارشناسان تهيه ميان وعده لارم مدرسه را در منزل توصيه مي كنند ، به هر حال اكثريت اين گروه دوست دارند ميان وعده آماده را در مدرسه و يا در راه مدرسه خريداري و با دوستان و همكلاسان صرف نمايند . مدرسه مكاني است كه دانش آموزان رفتارهاي گوناگون را در آنجا مي آموزند .با ايجاد محيطي مناسب و يا به عبارتي با ايجاد شرايط بهداشتي براي بوفه هاي مدارس كه محل هاي عرضه مواد غذايي در مدرسه هستند مي توان الگوي ميان وعده سالم و مفيد رابه دانش آموزان معرفي نموده ‌ضمن عرضه غذاي سالم و مفيد ، دانش آموزان را با موادغذايي ايمن ازنظر نوع ، بسته بندي و بهداشت محل عرضه آشنا ساخت و زمينه ايجاد نسلي سالم و آگاه را در زمينه تغذيه متعادل فراهم نمود.

هدف ازاين بررسي :تعيين ميزان تاثير نظارت و آموزش بهداشت بر وضعيت بوفه هاي عرضه مواد غذايي در مدارس ابتدايي و راهنمايي استان كرمانشاه درسال تحصيلي 83-82 مي باشد .

جامعه آماري شامل كليه مدارس ابتدايي و راهنمايي استان كرمانشاه كه داراي بوفه يا محل عرضه مواد غذايي ميباشند.

نوع مطالعه : توصيفي – از طريق مداخله آموزشي و نظارتي قبل و حين اجراء

روش اجرا: ضمن هماهنگي با سازمان آموزش و پرورش ،‌ ليست كليه مدارس داراي بوفه مواد غذايي به تفكيك شهر و روستا تهيه شد . دستورالعمل اجرايي – آموزشي توسط كارشناسان مرتبط مشتمل بر 3 فصل و 40بند تهيه شده ،كارشناسان ناظر و آموزش دهنده انتخاب و جلسات توجيهي – آموزشي برگزار شد وچك ليست بررسي وضعيت بوفه هاي مدارس با نظر كارشناسان مرتبط تهيه و به تعداد مورد نياز تكثير شد . اولين بازديد از هر مدرسه داراي بوفه در مهر ماه 1382 صورت گرفت و پس از آن جلسات آموزشي و نظارت بر بوفه ها هر 15 روز يكبار تا رفع نواقص موجود و تبديل به بوفه بهداشتي از نظر نوع مواد غذايي ، بسته بندي و كيفيت مواد غذايي ، عرضه كنندگان ، محل عرضه) انجام شد .

در پايان فروردين 83 چك ليست ها بررسي شده و نسبت به محاسبه وضعيت قبل و بعد ازمداخله اقدام و تجزيه و تحليل داده بعمل آمد .

در پايان فروردين 83 چك ليست ها بررسي شده ونسبت به محاسبه وضعيت قبل و بعد از مداخله اقدام و تجزيه و تحليل داده ها بعمل آمد .

نتايج :قبل از مداخله 41% مدارس ابتدايي و راهنمايي داراي بوفه عرضه مواد غذايي بودند و 2/27% بوفه ها داراي كليه معيارهاي بهداشتي ازنظر عرضه كننده ،‌محل عرضه ، نوع مواد غذايي عرضه شده و 5/38% داراي حداقل 50%‌ معيارهاي بهداشتي بودند .

درپايان مداخله 71% بوفه هاي مدارس داراي معيارهاي كامل بهداشتي بوده و 9/8% بوفه هاي مدارس به علت عدم توانايي در رعايت ضوابط لازم تعطيل شدند و 4/86%‌ مدارس داراي بيش از 60% معيار هاي بهداشتي گشتند . قبل از مداخله 52% پرسنل بخش بوفه ها كه اكثريت آنها مستخدمين مدارس بودند داراي كارت معيانات بهداشتي بوده وبعد از مداخله اين ميزان به 5/89% رسيد .

دربوفه 4/39 % مدارس قبل از مداخله مواد غذايي غير مفيد و فاقد ارزش غذايي براي كودكان و نوجوانان عرضه مي شد پس از مداخله آموزشي – نظارت اين رقم به 3 %‌كاهش يافت .

در 5/27% مدارس به هنگام تهيه مواد غذايي براي بوفه توجهي به نوع وكيفيت بسته بندي نمي شد . در حاليكه پس از مداخله اين رقم به صفر رسيد . قبل از مداخله 7/43% از متصديان بوفه هاي مدارس نسبت به مشخصات مواد غذايي سالم درمورد نوع مواد غذايي ،‌كيفيت بسته بندي ، تاريخ توليد و انقضاء آگاهي داشتند و بعد از مداخله 83% آنها از مطالب فوق آگاهي داشتند .

بحث و نتيجه : آموزش و نظارت مستمر بر بهبود وضعيت بوفه ها و عرضه مواد غذايي درمدارس تاثير مثبت دارد . مسئولين سازمان آموزش و پرورش و پرسنل بخش مدارس از برنامه هاي بهبود وضعيت عرضه مواد غذايي درمدارس استقبال نموده و مشاركت صميمانه آنان موجب تسهيل گري در انجام برنامه هاي آموزشي ، بهبود وضعيت بوفه ها و بهداشت عرضه كنندگان مواد غذايي درمدارس گرديد.

 

Consideration of rate of monitoring and Health education : effect on food safety in elementary and secondary schools food Buffet.

Doctor Siavash Vaziri Elaheh Jahandideh Mostafa vaisi

Address : The center of hygiene province Bahar street Kermanshah

Abstract :

introduction :Suitable Nutrition has an important role on establishment of children and adolescent that usually have been noticed and if not be attention enough it causes disorder in their growth and gradually leaking out nutritional disease would follow it . Eating breakfast and snack have favor affect on brain acts and in addition to censes more and better teaching .

Studies in European and Asian countries shown that, to lean to eat food that prepare in house children and young chap in compare with food that produce in food centers distributions is more fewer Although , experts suggested domestic snack however , both group prefer buying their snack from food centers distributions and etc . and enjoy eating it with their classmates .

School is place that students give and learn different behavior there . there for it seems would be necessary preparing of safety place . forming of healthy and attractive buffet and food center distributions in schools it means that this places are responsible for product and distribute safety and useful food with nice package for students . actually , this strategy is more important because affect balancing of generation ( race ) .

Goal of consideration : determining rate of monitoring and health education affect on heiygen condition of buffet and F.C.d in primary and secondary schools in Kerman shah province from 82 to 83 kind of study ; descriptive – Base on educational and monitoring

interference before and during the ( operation - carrying out - performance ) .

Method of carrying out : while coordination with educating and training organization , total school s in rural and urban area where having buffet had listed .

Enforceable - training ( direction – guide ) consist three chapter and 40 items had prepared by experts . Experts who must interference in monitoring and training selected and they accounted for operation by a seminar workshop out put the seminar was a check list of consideration of location of buffet .

Onset observed ( first in visit inspection ) on schools that have buffet in 82 .

Then , training and monitoring work shop every 15 days performed , until . each of buffet had modify and conform on check list .

At the end of Farvardin 83 final consideration of check lists and location before and after

interference had Analyzed .

Results : Before interference 41% of primary an secondary schools finder buffet of distribution food 27.2% of buffet have 50% acceptable position .

In the end of interference 71% of buffet having top acceptable state and 8.4% had closed because they haven’t acceptable state 86.4% of schools had finder more than 60% acceptable position .

Before interference 52% of food handles that ( more than of them were employee of school ) have certificate of health and after interference percentage increase to 84.5% .

Before interference use less and un favorite food had distributed in 39.7% of buffet while after training and monitoring interference percentage decrees to 3.0% .

In 27.5% of schools during the food preparing didn’t pay enough alienation to packing and kind of food . While after interference decrease to ( 0.0 ) before interference 43 . 7% of

food handler in schools buffet had awareness to food safety and kind of food and after that 83% about above subjects had awareness .

Discussion and result out put : training and permanent monitoring would have positive affect on welfare of situation of Buffet and food distribution in schools . Education and training organization and employee of schools looking forward to participation to do of training program , welfare situation of buffet and food handlers in schools