مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی دکتر شيخ

امتیاز کاربران

ستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعال

 

روش جديد reverse gastric tube در برقراري تداوم لوله گوارش دركودكان نيازمند جايگزيني مري

دكتر مهران هيرادفر

جایگزین کردن مری با سایر احشاء بدن یکی از مسایل مهم در جراحی اطفال میباشد .در تمامی این روشها برقراری تداوم مری در جهت ایجاد امکان تغذیه نرمال از راه دهان هدف اصلی است. روشهای معمول قبلی شامل استفاده از روده بزرگ – بالا کشیدن تمامی معده – استفاده از روده باریک می باشد. در روش جراحی reverse gastric tube که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است امکان برقراری تداوم مری با استفاده از خم بزرگ معده را بدون نیاز به بالا کشیدن تمامی معده در قفسه صدری میسر می سازد. در این مقاله به گزارش موارد انجام شده با این تکنیک در بخش جراحی اطفال بیمارستان کودکان دکتر شیخ پرداخته می شود.

 

امتیاز کاربران

ستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعال

 

بررسي تاثير آموزش بر انتخاب ميان وعده سالم در كودكان 10-11 ساله دبستان شهيد هاشمي نژاد - ( منطقه پنج آموزش و پرورش تهران ) سال 82

فاطمه محمد حسين زاده ،‌ليدا نوائي ، مينا متواضع

‌انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور

مقدمه و هدف :بررسي ها نشان مي دهد كه به كمك افزايش سطح آگاهي و انجام مراقبت هاي بهداشتي و تغذيه اي كودكان كه خود نوجوانان و مادران و پدران آينده هستند ، علاوه بر آنكه تا حد زيادي مي توان صدمات ناشي از سوء تغذيه اين افراد در گذشته را برطرف نمود، آينده اي روشن تر و سالم تر را نيز براي آنها رقم زد .سابقه مطالعات انجام شده در ايران در زمينه تغذيه مدارس به 30 سال قبل بر ميگردد و با توجه به اهميت فوق العاده اين موضوع مطالعه حاضر با هدف بررسي تأثير آموزش بر انتخاب ميان وعده سالم در كودكان 10-11 ساله دبستان شهيد هاشمي نژاد انجام گرفت .

روشها :در اين مطالعه مداخله اي ،‌60 دانش آموز مقاطع چهارم و پنجم ابتدايي ( از هر پايه 30 نفر ) با روش نمونه گيري طبقه اي و بطورتصادفي از بين 200 دانش آموز مدرسه انتخاب شدند .

اطلاعات از طريق مصاحبه مستقيم و با تكميل پرسشنامه اي كه شامل 11 سوال بسته و 1 سوال بسته و 1 سوال باز بود ،‌در دو مرحله پيش آزمون و پس آزمون جمع آوري شدند .

كلاسهاي آموزشي پيرامون تعريف ميان وعده سالم واهميت و مزاياي آن و ميان وعده ناسالم و معايب آن بود .

تجزيه و تحليل آماري داده ها به روش مقايسه نسبتها به شكل زير انجام شد :

1- درصد پاسخ صحيح به تك تك سوالات درپرسشنامه پيش آزمون وپس آزمون هر پايه بطور جداگانه تعيين شد

2- درصد پاسخهاي صحيح به كل سوالات در پرسشنامه پيش آزمون وپس آزمون هر پايه بطور جداگانه تعيين شد

3- درصد پاسخهاي صحيح به كل سوالات در كل نمونه در پرسشنامه پيش آزمون وپس آزمون تعيين شد .

4- مقايسه نتايج پرسشنامه پيش آزمون و پرسشنامه پس آزمون انجام شد .

يافته ها : بررسي نشان داد كه درصد جوابهاي صحيح به كل 11 سؤال بسته بعد از آموزش درپايه چهارم و پنجم ابتدايي پيشرفت و سير صعودي داشته است . ( 26% تغيير در مقطع چهارم و 29% در مقطع پنجم ابتدايي ) در نتيجه گيري كلي درصد جوابهاي صحيح به كل سوالات با پيشرفت 27 درصدي از ميزان 71% به ميزان 98% رسيده است .

بحث و نتيجه گيري: نتيجه اين بررسي نشان مي دهد كه آموزش در انتخاب ميان وعده سالم در دانش آموزان گروه نمونه مفيد بوده و باعث افزايش آگاهي تغذيه اي ونيز بهبود انتخاب ميان وعده در بين نمونه ها شده است .

 

Effect of training on healthy snack selection in 10-11 year old children

F . Mohammad Hossein Zadeh , L . Navai, M . Motavaze

Background : Studies indicate that by knowledge development and taking health and nutritional care about children as future parents, we not only can put an end to their pervious problems were leaded from malnutrition, but we can also prepare better future for them .

Objective : Past records of studies in the field of schools nutrition refer to 30 years before.

With regard to importance of such studies , we have carried out this survey to determine the effect of training on healthy snack selection in the children aged 10-11 years in Shahid Hashemi Nezhad school in Tehran .

Methods: In a conventional survey , 60 students aged 10-11 years were selected by random classified sampling from the Hashemi Nezhad school in Tehran. Required information were obtained in 2 pre-test and post test stages by a questionnaire that had 12 questions . Educational sessions were about the definition of healthy snack and its benefits and unhealthy snack and its disadvantages.

1- Determination of correct answer's percentage to each question in pre-test and post test questionnaires.

2- Determination of correct answer's percentage to all question in pre- test and post test questions of each age group.

3- Determination of correct answer's percentage to all questions in pre-test and post test questionnaires in all subjects.

4- Making comparison between results in pre-test and post test questionnaires.

Results: The survey shows that percentage of true answers was increased significantly in both groups ( 26% in students of fourth grade v.s 29% in students of fifth grade ) . percentage of true answers to all questions have increased about 27% ( from 71 to 99).

Conclusion : The survey indicated that training was usecful in choosing healthy snacks by subjects and caused an increase in nutritional awareness and improvement in snack choosing in subjects

 

امتیاز کاربران

ستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعال

 

‌بررسي شاخص هاي رشد و ارتباط آن با عوامل تغذيه اي در كودكان 6 ساله مناطق شهري و روستايي رفسنجان 1382

سيد حبيب ا... حسيني – محمود اسماعيل زاده (‌اعضاء هيئت علمي دانشكده پرستاري مامايي رفسنجان )

مقدمه و اهداف :‌كودكان و جمعيت جوان در هر كشور از سرمايه هاي غني،‌ارزشمند و يكي از اركان اساسي جامعه مي باشند و رسيدگي به امور كودكان از جمله رشد منطقي و متعارف و وضعيت تغذيه آنها يكي از وظايف متخصصان و صاحب نظران بهداشت ميباشد. ارزيابي دقيق وضع رشد كودكان ،‌مبين كيفيت تغذيه و سلامت آنهاست از طرفي مشكلات تغذيه اي منجمله رفتارهاي ناصحيح غذايي،‌مصرف تنقلات و ساير عوامل خصوصاً در كودكان كمتر از 6 سال زمينه ساز مشكلات رشد و اختلال در وزن و قد آنهاست . در اين بررسي كه روي 2460 كودك 6 ساله آماده ورود به دبستان صورت گرفته است هدف تعيين صدكهاي مصرف شير در دوران شيرخوارگي ،‌نوع تغذيه در 6 ماه اول تولد،‌وضعيت اقتصادي خانواده ،‌وزن موقع تولد،‌تعداد افراد خانوار و ... بر روي شاخص هاي قد و وزن بوده است.

روش تحقيق : بررسي بصورت مقطعي در تابستان 1382 روي حدود 2600 كودك 6 ساله آماده ورود به دبستان در 2 پايگاه شهري و 3 مركز روستايي انجام شد. پس از جمع آوري اطلاعات و حذف دانش آموزان بيمار تعداد 2460 نفر ( 1214 دختر و 1246 پسر ) در اخذ نتايج مشاركت داده شدند. پس از اندازه گيري طول قد و وزن بطريقه استاندارد پرسشنامه حاوي سؤالات تحقيق از والدين كودكان پرسيده و تكميل ميشد. اطلاعات اخذ شده وارد كامپيوتر و با نرم افزار spss مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.

يافته هاي پژوهش:‌ميانگين قد و وزن كودكان 6 ساله رفسنجاني به ترتيب 5/115cm و 19/2 kg بود در حاليكه مصرف تنقلات در 7/23 آنها زياد ( بيش از 5 مرتبه در هفته ) ،‌ 6/51% متوسط ( 4-3 مرتبه ) و 7/24 % كم ( 2-1 مرتبه ) بود. حدود 22%‌ نمونه ها حداقل دچار يك عادت ناصحيح غذايي به شكل عدم مصرف شير ( 4/1% )،‌ 10/9 % گوشت قرمز، 8/1 % تخم مرغ ،‌ 7 /3% صبحانه و 9/1 % سبزي و ميوه جات بودند و حدود 4% دچار دو عادت ناصحيح همزمان ( حداقل يك مورد آن عدم مصرف شير بود) بودند. در مجموع ارتباط قد و وزن كودكان فوق، با متغيرهاي جنس،‌مصرف تنقلات، عادات ناصحيح غذايي،‌محل سكونت ،‌نوع تغذيه در 6 ماهه اول و سطح تحصيلات پدر و مادر،‌بين 003/0 = p تا 001/0 معني دار بود.

نتيجه گيري :ميزان قد و وزن كودكان 6 ساله رفسنجاني نسبت به مطالعات انجام شده در شيراز،‌كاشان ،‌قزوين ،‌معيار NCHS و استانداردهاي فارفار،‌كارنت ونلسون در بسياري از موارد كمتر و در معدود مواردي بيشتر است. از طرف مصرف بالاي تنقلات ( خصوصاً در روستاها) و شيوع بالاي عادات نادرست تغذيه اي ( بعنوان يكي از 7 رفتار خطرناك) در اين كودكان و ساير عوامل مرتبط،‌كه همسو با نتايج تحقيقات وزارت بهداشت مبني بر بالا بودن مصرف چربي،‌قند و تنقلات و غلات و ناكافي بودن مصرف لبنيات ،‌گوشت،‌حبوبات،‌و سبزيجات و ميوه جات در جامعه است ، جا دارد تا با برنامه ريزيهاي گسترده و تغيير در ساختارهاي اقتصادي و سياستگذاريهاي ملي،‌مداخله فوري را بعمل آورد و لازمست براي اصلاح عادات مردم از تبليغ هاي غذاهاي مضر در رسانه هاي همگاني ممانعت‌،بعمل آيد. ضمن آنكه نقش تغذيه بعنوان مهمترين عامل بروز بيماريهاي قلبي و عروقي ( اولين عامل مرگ و مير در كشور)‌خصوصاً در سنين كودكي ( شروع رسوب مواد اسكلروزان از سنين 5-4 ) نيز بايد مد نظر باشد.

 

The survey of growth indices related to nutritional factors on 6 aged children in rafsanjan rural and urban areas . 1382.

Authors : S.H. Hosseini – M . Esmailzadeh (M. SC)

Preface and objectives : children and youngs groups are valuable and basic aspect in every country . And their screening for growth and nutrition is important . The growth indices indicate nutrition Quality and health , and nutritional problems e.g nutritional improper behaviors and junk food consume impair of weight and height . This survey carried out on 2460 , 6 aged children for determines weight and height percentiles and related factors.

Method : This cross sectional study applied on 2600 children in 5 urban and rural centers for weight and height measurement , and complement researcher made Questionnaire then with spss soft ware was analyzed.

Finding : means of weight and height was 19/2 kg and 115/5 cm. Junk consumption was very much ( average 51/6% ) and nutritional improper behaviors e.g milk , red meat , egg, breakfast, fruit and vegetables underfed was current.

The growth indices was significant with junk, sex , nutritional behaviors , live place , first 6 month nutrition , father and mother literacy level.

Conclusion : The weight and height rates in Rafsanjan children different to another cities and NCHS criteria and Texts standards.

regard to junk consumption and improper inhabits prevalence , expand planning, alteration economical structures and national strategies is necessary . In addition to, effect of nutrition on cardio vascular diseases ( first mortality factor in Iran ) specially in childhood must be observed.

 

 

امتیاز کاربران

ستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعال

 

شيوع‌ تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر و برخي‌ عوامل‌ مرتبط با آن‌ در شيرخواران‌ شهر زاهدان‌ در سال‌ 80-79.

دكتر محمود ايماني‌ (استاديار گروه‌ اطفال‌ - دانشكده‌ پزشكي‌)

2ـ مهندس‌مهدي‌محمدي‌ (مربي‌گروه‌آمار واپيدميولوژي‌-دانشكده‌ بهداشت‌ زاهدان‌)

3ـ دكتر فاطمه‌ رخشاني‌ (استاديار گروه‌ بهداشت‌ عمومي‌ - دانشكده‌ بهداشت‌ زاهدان‌)

4ـ دكتر سوسن‌ شفيعي‌ (پزشك‌ عمومي‌)

چكيده‌

سابقه و هدف :

تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر به‌ عنوان‌ يك‌ عامل‌ مهم‌ در تأمين‌ سلامت‌ كودكان‌ در 6 ماه‌ اول‌ زندگي‌ خصوصاً در كشورهاي‌ توسعه‌ نيافته‌ نقش‌ مؤثري‌ دارد. از آنجا كه‌ دورة‌ تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر تابع‌ شرايط‌ اجتماعي‌ و فرهنگي‌ جوامع‌ است‌، لذا ضروري‌ است‌ عوامل‌ مؤثر بر آن‌ در مناطق‌ مختلف‌ مورد بررسي‌ قرار گيرد .مطالعه‌ حاضر در راستاي‌ شناخت‌ تعيين مدت‌ تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر و عوامل‌ مؤثر بر آن‌ درمراجعه كنندگان به مراكز بهداشتي درماني شهر زاهدان درسال هاي 80-1379 ‌ صورت‌ گرفت‌.

مواد و روشها :

در اين‌ مطالعه‌ كه به صورت مقطعي‌ انجام شد طي‌ سال‌ 80-79 يك‌ نمونه‌ 253 نفري‌ از مادراني‌ كه‌ فرزند 24-6 ماهه‌ داشتند و جهت‌ انجام‌ مراقبت‌هاي‌ كودكان‌ خود به‌ مراكز بهداشتي‌ و درماني‌ مراجعه‌ كرده‌ بودند به‌ صورت‌ تصادفي‌ انتخاب‌ و با استفاده‌ از پرسشنامه‌ و مصاحبه‌ حضوري‌ عملكرد مادران‌ در مورد نحوه‌ تغذيه‌ كودك‌ تا 6 ماهگي‌ و برخي‌ عوامل‌ مؤثر بر آن‌ مورد بررسي‌ قرار گرفت‌.

اطلاعات‌ بدست‌ آمده‌ نشان‌ داد كه‌ 3/46% از مادران‌ بي‌ سواد، 7/74% داراي‌ سن‌ كمتر از 30 سال‌ و 9/7% شاغل‌ بوده‌اند. همچنين‌ از كل‌ شيرخواران‌ مورد مطالعه‌، 4/53% دختر و6/46%پسر و 5/90% داراي مليت ايراني‌ بوده‌ و 6/97% آنان‌ در بدو تولد با شير مادر تغذيه‌ شده‌اند. ميزان‌ تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر تا سن‌ 6 ماهگي‌ در كودكان‌ مورد مطالعه‌ 7/44% بوده‌ است‌. نتايج‌ آزمون‌ كاي‌ اسكوئر نشان‌ داد كه‌ مدت‌ زمان‌ تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر با آموزشهاي‌ قبل‌ از زايمان‌ و هم‌ اتاقي‌ بودن‌ مادر و نوزاد ارتباط‌ مستقيم‌ و با بيماريهاي‌ مادر در 6 ماه‌ اول‌ ارتباط‌ معكوس‌ دارد.

بر اساس‌ يافته‌هاي‌ اين‌ مطالعه‌ مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ فراگيركردن‌ آموزشهاي‌ قبل‌ از زايمان‌، هم‌ اتاقي‌ بودن‌ مادر و نوزاد، همچنين‌ توجه‌ بيشتر به‌ مادران‌ مسن‌ و افزايش‌ آگاهي‌ مادران‌ در زمينه‌ بيماريهايي‌ كه‌ نياز به‌ قطع‌ شيردهي‌ نيست‌ در ترويج‌ تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر و جلوگيري‌ از مرگ‌ و مير كودكان‌ زير دو سال‌ به‌ دليل‌ برخورداري‌ از مزاياي‌ شير مادر نقش‌ تعيين‌ كننده‌اي‌ را مي‌توان‌ ايفا كرد.

گل‌ واژه‌ها: تغذيه‌ انحصاري‌ با شير مادر Exclusive Breast feeding (استفاده‌ از شير مادر به‌ عنوان‌ تنها منبع‌ غذايي‌ براي‌ كودك‌ تا پايان‌ 6 ماهگي‌)

 

 

امتیاز کاربران

ستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعال

 

مقايسه‌ الگوي‌ تغذيه‌ تكميلي‌ شيرخواران‌ و عوامل‌ مؤثر بر آن‌ در مناطق‌ شهري‌ و روستائي‌ شهرستان‌ زابل‌ 1380

دكتر محمود ايماني‌ (استاديار گروه‌ اطفال‌ - دانشگاه‌ علوم‌ پزشكي‌ زاهدان‌)

مهندس‌ مهدي‌ محمدي‌ (مربي‌ گروه‌ آمار و اپيدميولوژي‌ - دانشكده‌ بهداشت‌ زاهدان‌)

چكيده‌:

رشد و تكامل‌ مطلوب‌ كودكان‌ در گرو تغذيه‌ صحيح‌ و عادات‌ غذائي‌ مناسب‌ است‌. بعد از 6 ماهگي‌ نيازهاي‌ غذائي‌ شيرخوار فقط‌ با شير مادر برآورده‌ نمي‌شود و علاوه‌ بر شير، غذاهاي‌ نيمه‌ جامد را نيز بايد براي‌ كودك‌ شروع‌ كرد.

مطالعه‌ حاضر با توجه‌ به‌ مشكلات‌ خاص‌ استان‌ سيستان‌ و بلوچستان‌ از جمله‌ شيوع‌ بالاي‌ سوء تغذيه‌، فقر فرهنگي‌ و عدم‌ آگاهي‌ والدين‌ به‌ ارزش‌ شروع‌ غذاي‌ كمكي‌ صورت‌ گرفت‌. اين‌ مطالعه‌ يك‌ مطالعه‌ توصيفي‌ - تحليلي‌ از نوع‌ مقطعي‌ به‌ روش‌ مصاحبه‌ با مادران‌ و تكميل‌ پرسشنامه‌ است‌. مصاحبه‌ با 603 نمونه‌ از مادراني‌ كه‌ كودك‌ 24-6 ماهه‌ داشتند از جمعيت‌ شهري‌ و روستائي‌ شهرستان‌ زابل‌ در سال‌ 80 انجام‌ شده‌ است‌. نتايج‌ اين‌ بررسي‌ها نشان‌ مي‌دهد كه‌ سن‌ شروع‌ غذاي‌ كمكي‌ در جمعيت‌ شهري‌ بطور متوسط‌ 07/1 ‏ ± 19/7 ماه‌ و در جمعيت‌ روستائي‌ 16/1 ‏ ‏ ± 93/6 ماه‌ مي‌باشد و در شهر شروع‌ تغذيه‌ كمكي‌ به‌ ترتيب‌ با فرني‌ 2/43%، لعاب‌ برنج‌ 1/25%، غذاي‌ سفره‌ 2/17%، سوپ‌ 9/6%، مامانا 6/4%، و پوره‌ سيب‌ زميني‌ 3% در هفته‌ اول‌ ماه‌ ششم‌ بود در حالي‌ كه‌ در روستا به‌ ترتيب‌ فرني‌ 58%، لعاب‌ برنج‌ 29% سوپ‌ 3/4%، غذاي‌ سفره‌ 2/4%، مامانا3% و پوره‌ سيب‌ زميني‌ 1% بوده‌ است‌.

جمعيت‌ شهر و روستا رفتار مشابهي‌ در الگوي‌ تغذيه‌ تكميلي‌ داشتند اما درصد استفاده‌ كنندگان‌ از هر نوع‌ تغذيه‌ تكميلي‌ بر اساس‌ آزمون‌ كاي‌دو اختلاف‌ معني‌ داري‌ را نشان‌ مي‌داد (001/0 < P ) و ارتباط‌ معني‌ داري‌ بين‌ شغل‌ مادر، سواد، رتبه‌ فرزند، سن‌ مادر با شروع‌ تغذيه‌ تكميلي‌ ديده‌ نشد. مطالعه‌ نشان‌ مي‌دهد كه‌ سن‌ شروع‌ تغذيه‌ تكميلي‌ در شهر زابل‌ نسبت‌ به‌ ساير نقاط‌ كشور و جهان‌ كمي‌ بالاتر بوده‌ است‌. سن‌ شروع‌ تغذيه‌ تكميلي‌ در جمعيت‌ شهري‌ بالاتر از جمعيت‌ روستائي‌ است‌ و با تأخير شروع‌ مي‌شود و نشانه‌ عدم‌ آگاهي‌ مادران‌ در شروع‌ به‌ موقع‌ آن‌ است‌. اگرچه‌ ترتيب‌ شروع‌ تغذيه‌ تكميلي‌ در شهرستان‌ زابل‌ مطابق‌ با برنامه‌ غذائي‌ شيرخواران‌ در ارتباط‌ باتغذيه‌ تكميلي‌ است‌ ولي‌ تنها حدود 50درصد جمعيت‌ از اين‌ الگو استفاده‌ مي‌كنند. اين‌ شواهد ضرورت‌ برنامه‌ ريزي‌ بيشتر براي‌ آموزش‌ مادران‌ و افزايش‌ آگاهيهاي‌ آنان‌ در مورد سن‌ مناسب‌ شروع‌ تغذيه‌ تكميلي‌ و همچنين‌ نوع‌ و ترتيب‌ غذاهاي‌ كمكي‌ مورد استفاده‌ را روشن‌ مي‌كند.

گل‌ واژه‌ها: تغذيه‌ تكميلي‌، شيرخواران‌، زابل‌

Favorite growth and development of infants is due to correct feeding and appropriate food manners.

After 6 months nutritional requirments of infants can not b ے e satisfied by mother and in addition to milk semi solid foods aiso must begin for infants.

Presenting study has done with referring to special problems of Sistan & Baloochestan province including high incidence of malnutrition ,cultural situations of the province and infamiliarity of the parents with the value of starting supplementary foods.

This research is a descriptive , analytical and cross sectional one accompanying with interviewiiing with mothers and completing a questionaire.

Interview has done with 603 mothers with 6-24 infants from rural and urban populations of Zabol city in 1380.

Results of this study showed that average starting age of supplementary food in urban and rural populations were 7.19‏1.07 and 6.93‏1.16 months respectivly.In the city initiation of supplementary feeding was with fereni (43.2%),rice(25.1%),some other foods(7.2%),soup(6.9%),ready pruducts like mammana(49%),potato(3%)and in the rural populations was fereni(5.8%),rice(29%),soup(4.3%),some other foods(4.2%),ready pruducts like mammana(3.3)and potato(1%).

Above mentioned results showed that the age of starting supplementary food in urban populations was higher than rural ones and began with a delay and this indicates that the mothers are infamilliar with the value of on time starting of supplementary food.

On the other hand ,rural and urban populations had a similar supplementary food pattern but the percentage of usage of these materials on the basis of qui square test had a meaningful relation between two populations(p<0.001).

A meaningful relation was not found between education,job and age of the mothers and rank the children with starting of supplementary food.

This study showed that starting age of supplementary food in Zabol city was a little more than other regions of the country and and the world.Starting of the supplementary food in rural and urban areas of Zabol was in agreement with feeding introduction program of infants above 6 months of age .

In this study necessity of more programming for teaching of the mothers and increasing their knowledge about appropriate age for starting supplementary food and also kind and arragement of supplementary food was cleared.

KEY WORDS: supplementary food , infants , Zabol city