ايدز 

ايدز يا نشانگان نارسايي اكتسابي "Acquired Immuno Deficiency Syndrome " يك بيماري تازه بطور معمول كشنده و ناشي از يك رتروويروس به نام ويروس نارسايي ايمني انسان (HIV ) مي باشد  

ايدز نوعي بيماري ويروسي است كه سيستم دفاعي بدن را مختل كرده و بيمار را در مقابل انواع عفونتها و سرطانها بي دفاع كرده و باعث مرگ وي مي شود .

در ويروس HIV در لنفوسيتهاي T4در حال تقسيم فعال تكثير مي شود و مانند ديگر رتروويروسها مي تواند مدتي به حال پنهاني در ياخته هاي لنفوئيد و بعد فعال شود . 

ويروس مي تواند در سراسر بدن انتشار يابد ، و از سد خوني مغز بگذرد و سپس برخي از ياخته هاي مغزي را نابود كند . ويروس به آساني به وسيله گرما از بين مي رود و به آساني با اتر ، استون ، اتانول ( 20 درصد ) ، بتا پروپيولاكتون ( يك در چهار درصد ) غير فعال مي شود ولي در برابر پرتوهاي يون ساز و فرابنفش نسبتا مقاوم است .

مخزن عفونت :

مخزن عفونت بيماري ، بيماران و حاملان ويروس اند . پس از آلوده شدن شخص ، ويروس در سراسر زندگي در بدن او مي ماند و خطر بروز ايدز با افزايش زمان افزايش مي يابد .

منبع عفونت :

ويروس در خون ، مايع مني و CSF با تراكم زياد يافت شده است . غلظتهاي كمتر ويروس در اشك ، بزاق ، شير انسان ، ادرار و ترشحات واژن و گردن شناسايي شده ، همچنين HIV را از بافت مغز ، غدد لنفاوي ، ياخته هاي مغز استخوان و پوست هم جدا كرده اند . امروز تنها در خون و مني انتقال بيماري به صورت قطعي نشان داده شده است.

نشانه هاي باليني :

سندرم نقص ايمني اكتسابي يا با اشكال نا مشخص با تب ، لرز ، لاغري ، كاشكسي ، ريزش مو ، اسهال ، خستگي و ضعف عمومي بروز مي كند . يا ممكن است بصورت پنوموني و ساركوم پيدا شود .

در معاينه اين بيماران بزرگي غدد لنفاوي ، ضايعات قارچي دهان ، عوارض پوستي ، سرطان ، طحال و كبد بزرگ جلب توجه مي كند.آلرژي پوستي هم مشاهده مي شود .

از نظر آزمايشگاهي لكوپني ، لنفو پني ، كاهش آلبومين خون ديده مي شوود ، متاسفانه يك آزمون آشكار و مشخص براي اين نشانگان يافت نشده است.آزمونهاي مربوط به بررسي ايمني دگرگون شده است .

1. ( T Helper) لنفوسيتهاي T ممكن است در اثر هر عفونتي كاهش پيدا كند . معكوس شدن نسبت ياخته هاي كمك كننده بركشنده هم ممكن است ارتباطي با نوع عفونت نداشته باشد .
2. آزمون تيموزين ، آلفا يك در 70-80 در صد موارد ايدز بالا است .
3. نسبت آلفا انتر فرون دو ماه قبل از بروز علايم بالا است ، اين آزمايش براي پي جويي ، شناسايي و پيشگيري سودمند مي باشد .
4. بافت برداري از غده هاي لنفي يك هيپر پلازي نشان مي دهد و كمك خوبي براي تشخيص آن است.

تشخيص :

تشخيص آلودگي با ويروس ايدز فقط با آزمايش خون ميسر است كه آن هم از زمان ورود ويروس به بدن انسان تا زماني كه شواهد آزمايشگاهي ظاهر شود بين دو هفته تا 16 ماه فاصله وجود دارد . در اين دوران فرد آلوده كننده است ولي هيچ علايم و نشانه ظاهري و آزمايشگاهي متداول را ندارد.

ايدز چگونه منتقل مي شود ؟

1. آميزش جنسي با افراد آلوده به ويروس ايدز كه بيشترين آلودگي بين فواحش و افراد همجنس باز ديده مي شود .
2. از طريق خون و فرآورده هاي خوني و تزريق با سرنگهاي آلوده و هر وسيله تيز و برنده كه آلوده باشد و بتواند در پوست خراش ايجاد كند يا وارد بدن شود . مانند ابزار پزشكي و داندانپزشكي ، لوازم حجامت ، سوراخ كردن گوش ، خال كوبي ، طب سوزني تيغ سلماني و مسواك نيز امكانپذير است .
3. سومين راه انتقال از راه مادر به كودك مي باشد ، كه ممكن است انتقال قبل از زايمان ، حين زايمان و بعد از تولد اتفاق بيافتد .
4. ثابت شده است كه شير مادر آلوده مي تواند سبب انتقال ويروس از مادر به فرزند باشد

راههاي عدم سرايت : 

ويروس ايدز از طريق تماسهاي عادي ، همنشيني ، دست دادن ، رو بوسي ، ظروف غذا خوري و آشاميدني ، عطسه ، سرفه ، شنا ، حمام و نيش حشرات منتقل نمي شود .

راههاي پيشگيري :

1. با توجه به اين كه شايع ترين راه سرايت در جهان از طريق تماس جنسي است بهترين راه پيشگيري از ايدز پايبندي به اصول اخلاقي و خانوادگي و اجتناب از بي بند و باريهاي جنسي است .(و هرگز به زنا نزديك نشويد كه كاري زشت و راهي بسيار ناپسند است . سوره اسراء آيه 32 ) .
2. در موارد عدم اطمينان كامل از سلامت شريك جنسي، استفاده از كاندوم تا حدي از انتقال ويروس ايدز پيشگيري مي نمايد .
3. پرهيز از مواد مخدر : اعتياد تزريقي و استفاده نكردن از سرنگ و سوزن مشترك .
4. هرگز از مسواك و تيغ مشترك استفاده نكنيد .
5. هنگام دريافت خدماتي مانند ( دندانپزشكي ، ختنه ، سوراخ كردن گوش ، تزريقات و مانند آن از بهداشتي بودن وسايل مورد نياز اطمينان يابيد .

توصيه بهداشتي :

در صورت ايجاد خراش يا بريدگي روي پوست و يا قسمتهاي مخاطي مثل چشم و دهان و آلودگي اين نواحي به خون آلوده به ويروس فورا بايد محل را با آب و صابون كاملا شسته شود و اجازه دهيم كه مقداري خون از محل خارج شود ، پس از ضد عفوني نمودن سريعا به مركز بهداشت و خدمات درماني جهت اقدامات بعدي مراجعه نماييم .

روش ضد عفوني :

 ون ويروس ايدز خيلي زود در محيط بدون خون از بين مي رود بنابراين براي ضد عفوني سطوح آلوده به خون و يا شستشوي البسه آغشته به خون و ترشحات جنسي مي توان از محلول سفيد كننده خانگي مانند وايتكس با غلضت نيم درصد كلي استفاده كرد.(يك قسمت سفيد كننده موجود در بازار را با نخ قسمت آب جوشيده سرد مخلوط كنيد.) زمان لازم براي ضد عفوني كردن 20 دقيقه مي باشد .

درمان :

تا كنون درمان مناسب براي ايدز( AIDS ) وجود ندارد. به تازگي مركز پيشگيري بيماريهاي واگير آمريكا نشان داده است كه در اين بيماري دو نوع ياخته كمك كننده در ايجاد ايمني آشكارا كاهش يافته است .

1. ياخته هاي كشنده طبيعي بدن كه خاصيت آنها انهدام ياخته هاي آلوده به ويروس مي باشد .
2. ياخته هايي كه خاصيت كشتن سلولهاي محتوي ويروس ويژه اي را دارند .

بدين ترتيب در نشانگان نقص ايمني اكتسابي دو ماده در تقويت ايمني بدن و اثر شناخته شده است. پروتئين انترفرون ، پروتئين انترلوكين .

ماده اول هيچ گونه اثري روي فعاليت ايمني بخش اين ياخته ها ندارد . ماده دوم بطور قابل ملاحظه اي فعاليت دو نوع سلول ياد شده را بالا مي برد .

بدين ترتيب اميدي براي بازگشت ايمني از دست رفته وجود دارد . به سبب گراني بي حد اين ماده ( 25 هزار دلار براي يك بيمار ) به سادگي قابل استفاده نمي باشد .