كلرا (وبا)

كلرا يك عفونت حاد روده كوچك ناشي ا ز ويبريوكلرا است كه با اسهال حاد آبكي تظاهر مي كند. بيماريهاي اسهالي شايعترين بيماري مسري كشور بوده و عفونت كلرا نيز در كشور ما بصورت آندميك است و هر از چند گاهي به فرم اپيدمي در مي آيد.

در سال 1377 شاهد دوازدهمين همه گيري اين بيماري از زمان وقوع اولين نوبت آن در سال 1344 بوديم. تا سال 1377 قريب پنج هزار مورد مثبت التور در نقاط مختلف كشور شناسايي شده است. استانهايي كه از آلودگي بيشتري برخوردارند عبارتند از: تهران- قم- مركزي- همدان- قزوين- كردستان- سيستان و بلوچستان- مازندران- گلستان و گيلان.

در ايران زمان شيوع از ارديبهشت تا آبان ماه است. ارگانيسم از راه مدفوع افراد مبتلا يا آلوده وارد طبيعت مي شود ولي تحمل چنداني به خشكي و نور آفتاب ندارد.

ويبريوكلرا نوع التور در موارد مرطوب و البسه آلوده به مدفوع 3-1 روز دوام دارد. در آب، روي ميوه ها، سبزيجات و گوشت تا يك هفته زنده مي ماند. در يخ حتي 6-4 هفته مي تواند باقي بماند. در گرماي 56 درجه بمدت 30 دقيقه و در آب جوش ظرف چند ثانيه از بين مي رود. توسط اكثر ضدعفوني كننده ها به آساني از بين مي رود. انسان تنها مخزن شناخته شده عفونت وبايي است كه مي تواند به صورت بيمار يا حامل ميكرب باشد.

ارگانيسم معمولا از طريق آب يا غذاي آلوده وارد بدن شده و بدون تهاجم به جدار روده كوچك از طريق توكسين موجب افزايش ترشح آب و الكتروليت به داخل فضاي روده مي شود. طيف بيماري از آلودگي هاي بدون علامت تا فرم شديد آن گسترش دارد. 90% موارد به صورت عفونت خفيف يا بدون علامت است. 10% موارد به فرم اسهال آبكي شديد بروز مي كند.

ناقلين ميكرب نيز بصورت موقت و گذرا به ميكرب آلوده هستند و پس از چند هفته (3-2) هفته معمولا عاري از ميكرب مي شوند.

هنوز بدرستي مشخص نيست در فواصل اپيدمي ها ميكرب در كجا زندگي مي كند، يك بيمار وبايي از زمان شروع علائم تا چند روز پس از بهبودي، ميكرب را از طريق مدفوع دفع مي كند(متوسط ده روز زمان سرايت بيماري است).

مهمترين راههاي انتقال آلودگي:

• مصرف آب آلوده كه معمولا بادفع ناصحيح فاضلاب و نشت آن به آب آشاميدني صورت مي گيرد.
• شستشوي سبزي و ميوه با آب آلوده
• تهيه غذاي سرد باآب آلوده
• تماس مستقيم از طريق دست آلوده به مدفوع يا جابجايي لوازم آلوده بيمار
• شير دادن كودكان با بطري
• استحمام در آب آلوده

 (دوره كمون از چند ساعت تا 6 ساعت مي تواند باشد.)

علائم باليني: تصوير باليني وبا از عفونت پنهان تا وباي وخيم (كلراگراويس) متغير است كه مي تواند در عرض چند ساعت موجب مرگ شود. قبل از بروز اسهال احساس پري و غرغر شكم به خاطر افزايش پريستالتيسم روده اي پيدا مي شود. سپس اسهال آبكي حجيم كه در مراحل اوليه طبيعي و بعد به صورت آب برنجي در مي آيد. مدفوع خاكستري رنگ با مايع كدر و قطعات بلغم و بدون بو (گاهي بوي ماهي مي دهد) استفراغ معمولا بدون حالت تهوع قبلي بروز مي كند دل درد و دل پيچه كمتر به همراه اسهال وبايي ديده مي شود. كرامپ عضلاني دردناك خصوصا ناحيه ساق پا به همراه هيپوكالمي پيدا مي شود از علايم ديگر بيماري عطش فراوان و اضطراب مي باشد. عوارض شايع ثانوي به از دست رفتن آب و الكتروليت شامل هيپوكالمي، هيپوناترمي، اسيدوز، نارسايي كليه و هيپوگليسمي مي باشد.

بررسي بيماران مبتلا به التور:

از آنجا كه بيماري وبا از اپيدمي هاي تك منبعي مي باشد و بهمين منظور اشخاص مستعد بخصوص كودكان كه آسيب پذيرتر هستند تقريبا بطور همزمان با يك منبع عفونت مواجه مي شوند و اين امر موجب افزايش سريع تعداد موارد جديد در زماني كوتاه (غالبا چند ساعت) ميگردد و مرگ و مير بالايي را در پي خواهد داشت لازم دانستيم يك بررسي كلي از نحوه شيوع و ريشه كني اين بيماري را در بيمارستان فوق تخصصي كودكان دكتر شيخ مشهد به عمل آورديم.