سعيد صادقيان شريف MS.c - خانعلي نقوي MS.c-  محمد نجم‌الدين BS.c

 تهران، دانشگاه علوم پزشكي بقيه‌الله، پژوهشكده طب رزمي، مركز تحقيقات بهداشت نظامي، بخش تحقيقات تغذيه - تلفن:8053612 داخلي 277

 

مقدمه : نوزادان وشيرخواران نجات يافته از بلاياي طبيعي از جمله گروههاي در معرض ابتلاء به مشكلات بهداشتي و تغذيه‌اي به شمار مي‌آيند. از آنجايي كه اصلي‌ترين نيازهاي غذايي اين گروه آسيب پذير شامل شير و غذاهاي كمكي مي‌باشد، به كاربردن تمهيدات كاربردي جهت تهيه و توزيع اين قبيل غذاها براي به حداقل رسانيدن مشكلات سوء تغذيه‌اي و كاهش تلفات انساني امري لازم و حائز اهميت بشمار مي‌آيد.

متد :از آنجايي كه در بحرانهاي غذايي ( كه معمولاً با بلاياي طبيعي نيز ايجاد مي‌گردد) بهترين و قابل اعتماد‌ترين غذا براي شيرخواران، شير مادر است. بنابراين بهترين حفاظ تغذيه‌اي ـ بهداشتي براي كودكان كمتر از 2 سال، رساندن غذاهاي مناسب و كافي به مادران شيرده است. در مورد شيرخواراني كه امكان استفاده از شير مادر را ندارند، شير خشك بهترين جايگزين است. در مورد شيرخواران بزرگتر در صورتي كه دسترسي به شير خشك و ديگر غذاها محدود باشد مي‌توان با تغليظ شير خشك مصرفي با روغن و شكر تركيب غذايي را ايجاد نمود كه بتواند بعنوان يك وعده غذايي كامل مصرف گردد.

علاوه بر اين با توجه به نيازهاي غذايي شيرخواران بزرگتر( بالاي 6 ماه ) به غذاهاي كمكي مي‌بايد غذاهايي را بر پايه غلات و حبوبات ( ابتدايي‌ترين و رايج‌ترين غذاهاي كمكي ) تهيه نموده تا اين كودكان بتوانند آن را بصورت پوره نرم مصرف نمايند. فرمولاسيون يك بسته غذاي اين چنيني كه بتواند بعنوان يك وعده غذاي كامل ( بطوريكه حداقل  نياز روزانه كودكان به كالري و مواد مغذي را تامين نمايد ) مصرف گردد، به قرار زير مي‌باشد:

نام محصول	مقدار بر حسب گرم	مثال
غلات كوبيده شده و پوست كنده شده	60 گرم	برنج، جو، ذرت
حبوبات كوبيده شده و پوست كنده شده	15 گرم	لوبيا، عدس، .....
شيرخشك	7 گرم
شكر	8 گرم
روغن مايع	5 گرم

 

بحث و نتيجه‌گيري :  تهيه و توزيع بسته‌هاي غذايي منطبق با خصوصيات غذاهاي كمكي شيرخواران در زمانهاي پس از وقوع بحرانهاي غذايي حائز اهميت است. تركيب غذايي فوق‌الذكر ضمن بهمراه داشتن چنين مشخصاتي، بسيار كم حجم، كم وزن و كم هزينه مي‌باشد. ضمن آنكه در مواقع بسيار ضروري حتي مي‌توان آن را براي شيرخواران كوچكتر( كمتر از 6 ماه ) نيز بكار برد. بنابراين پيشنهاد مي‌گردد كه چنين بسته‌هاي غذايي توسط كارخانجات كشور فرآوري شده تا بتوان پس از بروز چنين حوادث ناگواري از آن جهت تغذيه اطفال استفاده نمود.