بررسي تغذيه انحصاري كودك با شير مادر و عوامل مرتبط با آن، تهران 1381

ناهيد خلدي،‌طاهره رضائي نور،‌شقايق عابدين

دانشكده پزشكي دانشگاه شاهد،‌گروه بهداشت و پزشكي اجتماعي

مقدمه و هدف: تغديه انحصاري با شير مادر ميتواند از مرگ يك ميليون كودك در سال جلوگيري كند. در اين مطالعه وضعيت تغذيه انحصاري با شير مادر در كودكان زير شش ماه تحت پوشش مركز بهداشت شمال تهران و عوامل مرتبط با آن بررسي شده است.

روش تحقيق: در اين مطالعه cross- sectional تعداد 120 مادر مراجعه كننده به مركز بهداشتي بطور اتفاقي انتخاب شدند. وضعيت و رابطه نوع شير دهي با سن،‌ شغل و تحصيلات والدين،‌نظم مراجعه به مركز،‌وجود رابط بهداشتي،‌تعداد فرزندان ،‌نوع زايمان ،‌جنس و منحني رشد شير خوار ،‌علت قطع شير مادر و نوع غذاي كمكي با آزمونهاي ²X ،‌فيشر و من – و يتني تعيين گرديد.

يافته ها : بطور كلي 8/80 % كودكان تا 6 ماهگي تغذيه انحصاري با شير مادر داشتند. منحني رشد 7/1% كودكان زير صدك 3 قرار داشت كه همه تغذيه غير انحصاري داشتند و شير خشك مصرف ميكردند ( 35 0 / 0 = P ). بيشترين درصد علت شروع زود غذاي كمكي توصيه فاميل بود. 2/4 و 6% كودكان به ترتيب با شير خشك و آب قند همراه با شير مادر تغذيه ميشدند. نسبت تغذيه انحصاري با شير مادر در زناني كه تحت پوشش رابطين قرار داشتند بيشتر از مادراني بود كه تحت پوشش نبودند ( 3 00/0= P ). اگر چه با افزايش سطح تحصيلات مادر نسبت تغذيه انحصاري با شير مادر افزايش مي يافت. بين سن،‌ شغل،‌تعداد فرزندان، نوع زايمان،‌نظم مراجعات به مركز و جنس كودك با تغذيه انحصاري با شير مادر رابطه معني دار پيدا نشد.

 

نتيجه گيري: نتايج نشان داد وجود و پيگيريهاي رابطين بهداشتي و افزايش سطح تحصيلات مادران ميتوانند رابطه مستقيمي با تغذيه انحصاري با شير مادر باشند

 

The exclusive breast – feeding and related factors, Tehran, 2002

Authors: Kholdi N., Rezaee Noor T., Abedin S.

Shahed medical school, Health and social medicine department

Badkground and purpose : Exclusive breast – feeding prevents one million deaths annually. The exclusive breast- feeding and relating factors have been studied in under 6 months infants in health – centers of north of Tehran.

Method and materials: In this cross – sectional study 120 mothers From health center were randomly selected. The status and relationship between feeding and parents’ age, job, education, referring order, health- connector accessibility, children number, delivery kind, sex and growth curve, cause of breast – feeding discontinuation and kind of complementary food were analyzed by X² fisher and Man- Whitney tests.

Findings: Generally, 80. 8% of infants were exclusively breast- fed. The growth curve of 1.7% was under third percentile: all were not exclusively breast - fed ( p = 0.035). The major cause of early complementary feeding was family advice. 4.2% and 6% of infants were fed by formula, sugar and water with breast- milk. The exclusive breast- feeding proportion was higher in mothers who had access to health- connectors ( p = 0.003) .

The exclusive breast- feeding increased with increasing mother education. There were no relationships between exclusive breast- feeding and age, job, children number, kind of delivery, referring order and infant sex .

Conclusion: The findings show that health – connectors and their follow up and higher mother education could have direct relationship with exclusive breast- feeding