تاثير سيستماتيك مواد غذايي بر تكامل و سلامت دهان ودندان در كودكان.

دكتر مريم خوردي مود ، استاد گروه دندانپزشكي كودكان دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد

مقدمه : دندانها و بافت هاي حفره دهان مانند هر عضو ديگر بدن الگوي رشد و تكامل خاص خود را دارند . چنانچه در طي مراحل بحراني رشد اين ارگانها ،‌استرس هاي تغذيه اي پيش آيد تغييرات و يا خسارات جبران ناپذيري ايجاد خواهد شد . تغذيه در دو مرحله مجزاي زندگي طفل بر رشد و تكامل وي تاثيرمي گذارد :

مرحله اول :

قبل از تولد و در طي زندگي جنيني مي باشد . تغذيه مناسب مادر براي تكامل وكلسي فيكاسيون دندانهاي شيري و تشكيل غدد بزاقي جنين ضروري است . پروتئين كافي ، ويتامين هاي A,D,E,C كلسيم و فسفر ، ميوه ها و سبزيجات در طي سه ماهه دوم و سوم حاملگي بايد در رژيم غذايي مادر گنجانده شود .

مرحله دوم :

بعد از تولد مي باشد . اين مرحله از دو دوره زماني تشكيل شده است :

الف) دوره اوليه كودكي كه رشد بصورت مخلوطي ازمراحل هيپرپلاستيك و هيپرتروفيك مي باشد . در اين مرحله هم تعداد سلولها و هم اندازه آنها اضافه مي شود.

ب) دوره آخر كودكي كه مرحله هيپرپلاستيك است . اندازه سلولها اضافه شده ولي تعداد آنها بطور بارزي افزايش نمي يابد .

سوء تغذيه در طي مراحله اول ( قبل از تولد ) و دوره اوليه كودكي اثرات غير قابل برگشتي بر رشد و تكامل بافتهاي دهان و دندان مي گذارد . كمبود كلسيم ،‌فسفر و ويتامين D سبب ايجاد نقايص دنداني و هيپوپلازي مينا و اختلال در عمل غدد بزاقي و درنتيجه تضعيف دندانها مي گردد. هدف از ارائه اين مقاله تاكيد بر اهميت مصرف صحيح مواد غذايي ضروري بر تشكيل و تكامل دندانها و بافت هاي دهان در طي دوران حاملگي مادر ( قبل از تولد) وبعد از تولد در دوره اوليه و آخر كودكي مي باشد .

نتيجه گيري : با توصيه هاي مفيد غذايي مي توان تا حدود زيادي بافت هاي دهان و دندان را مقاوم ساخت .

كليد واژه ها : تغذيه ، سوء تغذيه ، تكامل بافت هاي دهان

 

Systemetic effects of nutrition on child dental health.

Dr. Mariam Khordi-Mood. Professor of Preventive and children's Dentistry, Dental Schools ,Mashed ,Iran .

Introduction:

Teeth and oral structures like other organs develop and grow according to a unique pattern .The stress of a nutritional imbalance during the critical periods may result in irreversible changes and damages.

Nutrition can affect the orodental structures in two separate stages :

Stag one- Before birth while the teeth and salivary glands are still forming .Optimal maternal nutrition including protein , calcium and phosphorous ,Vitamins A,D,E, C are required for optimal growth and development in uterus.

Stage two :After birth .

During early infancy and late infancy growth period is combined hyper plastic and hypertrophic stages.

Poor nutrition in the above two stages will adversely affect the development of orodental tissues. Enamel defects and hypoplasia, delayed eruption in primary and permanent dentition are the typical consequense of malnutrition.

Conclusion: Dietary recommendation and nutritional education can be most effective during pregnancy, lactation and early childhood leading to healthier teeth in children .

Key words: Nutrition, malnutrition, orodental development .