شير دوشيده شده :

شير دوشيده شده حاوي برخي باكتريهاي پوست است كه مي تواند در شرايط نا مناسب ذخيره شير ، تكثير شده و شير را فاسد نمايد.

لذا شستشوي دستها و ظروف جمع آوري شير با آب و مايع شستشو و جوشاندن ظروف به مدت 20-15 دقيقه ضروري است. ظروف پلاستيكي براي جمع آوري و ذخيره شير بهتر از ظروف شيشه اي است زيرا لكوسيتهاي شير به ديواره شيشه مي چسبد و خاصيت خود را از دست مي دهند . ظرفي كه براي فريزكردن شير بكار مي رود بايد تا 4/3 پرشود كه جاي يخ زدن داشته باشد .

از قالبهاي پلاستيكي تهيه يخ نيز مي توان براي فريز نمودن شير استفاده كرد و پس از فريز شدن مكعبهاي يخ را در كيسه پلاستيكي خالي نموده و تاريخ را روي آن ثبت نمود . هميشه اول شيرهاي قديمي تر را بايد مصرف نمود .

مدت نگهداري شير دوشيده شده مادر:

• قبل از افزودن شير دوشيده شده تازه به شير فريز قبلي آن را در يخچال سرد كنيد. (مدت نگهداري نيم ساعت)
• شير ذوب شده اگر در يخچال نگهداري شود سالم است .(مدت نگهداري تا 24 ساعت)
• شير ذوب شده و يا شير تازه مي تواند در حرارت اتاق بماند .(مدت نگهداري 1 ساعت براي شير تازه 4 تا 8 ساعت گزارش شده)
• شيرذوب شده مي تواند در يخچال نگهداري و سپس فريز شود.(مدت نگهداري تا 24 ساعت)
• شير تازه مي تواند در يخچال نگهداري و سپس مصرف شود.(مدت نگهداري تا 48 ساعت )
• شير فريز شده در فريزرهايي كه درب جدا ازيخچال دارند (18- درجه سانتي گراد ) مي تواند نگهداري شود.(مدت نگهداري تا 3 ماه)
• شير فريز شده در قسمت بالاي يخچال ( جا يخي ) قابل نگهداري است .(مدت نگهداري 2 الي 3 هفته)
• شير فريز شده در فريزرهايي كه دماي 32- درجه سانتي گراد دارند نظير فريزرهاي صندوقي صنعتي قابل نگهداري است .(مدت نگهداري 6 ماه الي 1 سال)

خلاصه :

دوشيدن شير مادر براي تغذيه نوزادان كم وزن در هنگام تولد و يا بيمار فقط توليد شير در هنگام بيماري مادر يا شيرخوار تسكين و رفع احتقان پستان ، رفع نشت شير از پستان و به ويژه براي تغذيه شيرخوار در هنگام اشتغال بكار مادر در خارج از منزل ضروري است .

دوشيدن شير نياز به تحريك رفلكس اكسي توسين دارد لذا بايد مادر را بدين منظور كمك نموده و آموزش داد .

دوشيدن شير با دست بهترين و راحت ترين طريق دوشيدن است كه مادر مي تواند بدون نياز به وسيله خاصي در هر جا و هر زمان كه نياز دارد به انجام آن بپردازد.

تكنيك مارمت در دوشيدن شير بسيار مفيد است و مادراني كه قادر به دوشيدن مقدار زيادي شير با دست نبوده اند نتايج خوبي با استفاده از اين روش بدست آورده اند .

تعداد دفعات و طول دوره اي كه بايد شير دوشيده شود بستگي به شرايط مادر و شيرخوار يا دلايل دوشيدن شير دارد ، مثلا چنانچه شير براي تغذيه نوزاد كم وزن دوشيده مي شود ، بايد تا زماني انجام شود كه نوزاد قادر به تغذيه مستقيم از پستان گردد و يا در هنگام احتقان پستان ،دوشيدن شير تا رفع مشكل پستان مفيد خواهد بود .

براي دوشيدن شير دستها و ظروف جمع آوري شير بايد كاملا پاكيزه باشد ، بدين منظور پس از شستشوي ظروف با آب و مواد شوينده بايد آنها را به مدت 20-25 دقيقه جوشاند . استفاده از ظروف پلاستيكي براي جمع آوري و ذخيره شير بهتر از ظروف شيشه اي است . 

شيردوشيده شده در شرايط خوب به مدت طولاني تري نسبت به شيرگاو و به دليل دارا بودن عوامل ضد عفونت ، قابل نگهداري است . ميكروبها در شير دوشيده شده براي حداقل 8 ساعت حتي در آب و هواي گرم و خارج از يخچال شروع به رشد نمي كنند .

براي گرم كردن شير دوشيده شده كه در يخچال نگهداري مي شود بايد بطري را زير شيرآب گرم گرفته و يا در يك ظرف آب روي اجاق قرار داد. شير فريزشده را بايد زير شير آب سرد گرفته و به تدريج حرارت آن را افزايش داد تا گرم شود . گرم كردن شير مادر تا حرارت جوش ، مواد ضد عفونت آن را از بين مي برد .