دكتراميرهومن كاظمي (كارشناس حوزه رياست دانشگاه علوم پزشكي مشهد)              

دكتر عبدالعلي خوارزمي ( استاد اطفال دانشگاه علوم پزشكي مشهد )                       

محمدابراهيم باقري (كارشناس بيماريهاي غيرواگيرمركزبهداشت شهرستان اسفراين)

مقدمه : بررسي وضعيت تغذيه كودكان ازيك سو به علت  آنكه كمبودهاي تغذيه اي دردوران جنيني وسال هاي اول زندگي مي تواند جبران ناپذيرباشد وازسوي ديگرآن كه اين بررسي مي تواند بازتابي از وضعيت تغذيه اي جامعه اي باشد كه كودك درآن زندگي مي كند اهميت ويژه اي دارد0 بعلت آسيب پذيربودن كودكان ، بررسي وضعيت تغذيه آنها آسان تر وگوياتراست وسلامت ورشد كودك ارتباط مستقيم با  تغذيه اودارد 0 بررسي وضعيت تغذيه به دو روش مستقيم (شامل بررسي هاي آنتروپومتري ،باليني وبيوشيميايي) وغيرمسقيم (شامل بررسي هاي غذايي وعوامل محيطي ) امكان پذيراست0 در بررسي آنتروپومتري با اندازه گيري وزن ،قد،محيط دور بازو و دور سر  مقايسه بااستانداردهاي تعيين شده ،وضعيت رشد وتغذيه كودك تعيين مي شود 0 هدف ازاين مطالعه تعيين فراواني سوء تغذيه دركودكان زير2 سال بخش صفي آباد شهرستان اسفراين مي باشد تابا تكيه بر اطلاعات حاصله وبابرنامه ريزي مناسب جهت بهبود وضعيت تغذيه اين كودكان اقدام كرد0

روش كار: اين پژوهش به روش توصيفي – مقطعي برروي كودكان زير2سال بخش صفي آباد شهرستان اسفراين درسال 1381  انجام شد 0 حجم نمونه 375 نفروشامل همه كودكان زير2 سال جامعه تحت مطالعه بود0  روش نمونه گيري سرشماري (survey)بود0 ابزاركارپرسشنامه اي مشتمل بردوبخش ،بخش اول شامل خصوصيات فردي ودموگرافيگ وبخش دوم نتيجه ارزيابي كودكان از نظرابتلاسوء تغذيه بود0 جهت ارزيابي ابتلابه سوء تغذيه از طبقه بندي گومزاستفاده شد كه براساس نسبت وزن به سن مي باشد0دراين طبقه بندي وزن طبيعي براي سنين مختلف تنظيم شده است ،  از90 درصد وزن استاندارد به بالارا طبيعي ،بين 90-75 درصد راسوء تغذيه خفيف وبين 75-60 درصد را سوء تغذيه متوسط گويندواگروزن كودك براي سن خودكمتراز60 درصد استانداردباشد ،داراي سوء تغذيه شديد است 0 توزين همه كودكان با يك ترازو واحدودقيق انجام شد0 پس ازتعيين نسبت وزن به سن وتكميل پرسشنامه ها ، داده ها با نرم آفزارآماري Spss موردتجزيه وتحليل قرارگرفت0

يافته ها: 375 كودك موردمطالعه شامل (201نفر)پسرو(174نفر) دختربودند كه بيشترين تعداد آنها(1/26%) درگروه سني بين 6 تا12 ماه قرارداشتند0 تغذيه غالب اين كودكان زير2 سال (3/93%) شيرمادربود0 اكثريت كودكان (2/94%) وزن هنگام تولد بالاتراز 2500 گرم داشتند وميانگين وزن هنگام تولد كودكان 2983 گرم بود0

بررسي ها نشان داد(43%)كودكان تحت مطالعه مبتلابه سوء تغذيه مي باشند كه (3/36%) دچارسوء تغذيه خفيف ،(3/5%) سوء تغذيه متوسط(3/1%) سوء تغذيه شديد داشتند0 اكثريت افراد  مبتلابه سوء تغذيه (7/53%)پسر هستند وبيشترين تعداد آن ها (3/32%) درگروه سني 18 تا24 ماه قرارداشتند0 بيشترين ابتلاء به سوء تغذيه درخانواده با جمعيت 7 نفر وبيشتر مشاهده شد (8/30%) وبين بعدخانواروسوء تغذيه ارتباط معني داري آماري بدست آمد(pv<0.05)0

اكثريت كودكان دچارسوء تغذيه ، داراي مادربي سواد (4/52%) ويا پدركشاورز(8/54%) بودند وسطح سواد مادريا شغل پدر با ابتلا به سوء تغذيه كودك رابطه معني داري نشان مي دهد(pv<0.05)0 (8/11) كودكان مبتلا وزن هنگام تولـد

كم تراز 2500 گرم داشتند0  (05/20 57)همچنين براساس طبقه بندي واتر لو  يعني نسبت وزن به قد  8/9% افراد تحت مطالعه دچارسوء تغذيه خفيف ، 1/2%سوء تغذيه متوسط و5/0% سوء تغذيه شديد داشتند0

نتيجه گيري :نتايج نشان مي دهد كمترازنيمي از كودكان مورد مطالعه دچارسوء تغذيه هستند وبا توجه به اهميت تغذيه مناسب درارتقاء سلامت جامعه وازآنجا كه آگاهي نامناسب مهم ترين علت سوء تغذيه مي باشد لزوم برنامه ريزي مناسب ترجهت  آموزش تغذيه صحيح به عنوان بهترين اقدام مداخله اي كاملاً احساس مي شود0

واژه هاي كليدي : سوء تغذيه – كودكان زير2 سال - فراواني