اختلالت تغذيه اي و سيتم عصبي

دكتر محسن جوادزاده

فوق تحصص اعصاب اطفال ،دانشگاه علوم پزشكي زاهدان

مقدمه : نقايص تغذيه اي چه به صورت عمومي ، يعني كمبود كلي غذاي دريافتي و چه به صورت اختصاصي ، يعني فقر عناصر خاص در رژيم غذايي دستگاه عصبي را تحت تآثير قرار مي دهد .در بسياري از اوقات و بخصوص د ركشورهاي در حال رشد عفونتهاي باكتريال و انگلي ، بهداشت ناكافي ،‌و نيز محروميت هاي رواني و تغليم و تربيتي نيز مويد بر علت مي شوند تا تصوير باليني پيچيده اي بدست آيد.دستگاه عصبي در حال رشد در برابر مشكلات فوق بسيار آسيب پذير است در نتيجه هر چه سن ابتلا به سوء تغذيه كمتر باشد آثار زيانبار آن بر سيستم عصبي شديدتر مي باشد.

وضعيت حاضر: متاسفانه با وجود اينكه ترويج تغذيه با شير مادر توانسته است از شيوع سوء تغذيه در سنين اوايل شيرخواري بكاهد ولي از اواخر شيرخواري به بعد ، بخصوص د رمناطقي از كشور از نظر اقتصادي و فرهنگي دچار محروميت بيشتري هستند ،كماكان نقش احتلالات تفذيه اي را به عنوان سرمنشأ بسياري ديگر از بيماريهاي اطفال شاهد هستيم .

اشكال باليني: مهمترين شكل سوء تغذيه كمبود توام پروتئين و انرژي است كه بصورت دو سندرم باليني ماراسموس و كواشيوكور ديده مي وشد وتظاهرات عصبي اين دو تا حد زيادي مشابه است و شامل آپاتي،هيپوتوني، و كاهش رفلكسهاي وتري مي باشد در وهله اول بعد كمبود هاي ويتاميني و عناصر ضروري قرار دارند كه با سندرم هاي باليني مانند بري بري، آنسفالوپاتي ورنيكه ،پلاگرو علائم متنوعي چون آتاكسي ،اختلالات حسي،افت قوه تعقل ،نوروپاتي محيطي و تشنجهاي مقاوم،تظاهر مي يابند ،غير از اينها ، پس از بستري و درمان موارد شديد كمبود پروتئين –انرژي گاهي عوارض چون كاهش هوشياري ،و اختلالات حركتي ظاهر مي شوند بعلاوه كودكان بهبود يافته در دراز مدت نيز در خطر كاهش رشد مغزي و همچنين تاخير هوشي مي باشند .

نتيجه گيري: در مقاله حاضر بحث مبسوط تري پيرامون اثرات متعدد و متنوع سو تغذيه در دستگاه عصبي ارائه شده ،پس از مروري كوتاه بر مشكلات تغذيه اي د رمناطق محروم كشور برخي راهكارهاي براي بهبود اين معضل پيشنهاد مي شود .