بررسی علل شکست تغذيه انحصاری با شير مادر در ۶ ماه اول زندگی شيرخواران در مراجعين به مراکز بهداشتی – درمانی شهری خرم آباد درسال 1385

دکتر اعظم محسن زاده، دکتر مهناز مردانی ، دکتر کورش شاه کرمی

 مقدمه :شواهد زیادی از فوائد شیر مادر برای سلامت نوزادومادر وجود دارد.در بعضی مناطق جهان میزان تغذيه انحصاری با شير مادر در ۶ ماه اول زندگی شيرخوار کاهش یافته است . همچنین مهمترین فاکتورهای مربوط با کاهش میزان تغذيه انحصاری با شير مادر در ۶ ماه اول زندگی عوامل اقتصادی –اجتماعی مانند سن مادر، وضعيت اشتغال مادر، سطح سواد مادرو فاصله بین شیرخوار از فرزند قبلی وبعدی است .

هدف از این مطالعه بررسی علل شکست تغذيه انحصاری با شير مادر در ۶ ماه اول زندگی شيرخواران در مراجعين به مراکز بهداشتی – درمانی شهری خرم آباد درسال 1385بود.

روش کار: این مطالعه از نوع مقطعي – توصيفی تحليلی بود.جامعه مورد مطالعه عبارت بودند از کليه مادرانی که تا تاريخ تصويب طرح دارای کودک ۶ ماهه تا ۱ ساله بوده و جهت مراقبت های بهداشتی به مراکز بهداشتی درمانی سطح شهر خرم آباد مراجعه می كردند. حجم نمونه 340 نفر بود. . متغيرها شامل سن ، شغل مادر، رتبه زايمان، جنس کودک ،نوع زايمان تحصيلات مادر، علت تغذيه غير انحصاری ،فاصله سني كودك فعلي با قبلي، وضعيت تغذيه انحصاري با شير مادرو مدت تغذيه انحصاری به ماه بود. داده ها پس از جمع آوری با نرم افزار spss جهت آناليز آماری قرار گرفت .در اين تحقيق همچنين از آزمون های مانند آزمون كاي- دو، آزمون دقيق فيشر- آزمون من ويتنی – آزمون کروسکال واليس و ضريب همبستگی پيرسون استفاده شد.

یافته ها: از 340 نمونه 151 نفر( 42%) زایمان به طریق سزازین داشتند. تعداد مادران شاغل 57 نفر و تعداد مادران خانه دار 283 نفر بودند.از 340 بچه 185 نفر پسر و 155 نفر دختر بودندکه10 نفر

دوقلو بودند.میزان تغذيه انحصاري با شیرمادر در 6 ماه اول زندگی 1/79% ( 268)بدست آمد. 9/20%( 72) شکست در تغذيه انحصاري داشتند.از ميان 268 شیرخوار كه تغذيه انحصاري داشتند 144 نفر پسر و 124 نفر دختر بودند.تعداد مادراني كه تحصيلات دانشگاهي داشتند 53 نفر بودند و تعداد مادراني كه تحصيلات متوسطه داشتند 145 نفر و مادراني كه بيسواد يا كم سواد بودند 142 نفر بودند.

بین شغل مادر(P<0.001)، سواد مادر(P<0.001)، زایمان به روش سزارین (P<0.011) وشکست تغذيه انحصاری با شير مادر در ۶ ماه اول زندگی ارتباط معنی داری وجود داشت . دلیل اصلی برای شکست تغذيه انحصاری با شير مادر کاهش رشد فرزندان گزارش شده بود.

نتیجه گیری : در مطالعه ما میزان شکست تغذيه انحصاری با شير مادر در ۶ ماه اول زندگی شيرخواردر شهر خرم آباد 9/20% بود. براساس یافته های بدست آمده ما پیشنهاد میکنیم برای حل مشکل شغلی محل مناسبی درمحل کار فراهم شود یا ساعت کاری کاهش یابد.

واژگان کلیدی : شير مادر ، شکست، تغذيه انحصاری