بررسی فراوانی علل سیانوز در نوزادان بستری در بیمارستان دکتر شریعتی اصفهان در سال 80-1379

دکتر شهناز سمسارزاده متخصص کودکان-دکتر محمدرضا صبری فوق تخصص قلب اطفال-دکتر شاداب شاطری

مقدمه : سیانوز به معنای کبودی یکی از اورژانسهای اتاق زایمان به حساب می آید که به دو نوع محیطی و مرکزی تقسیم بندی می شود. سیانوز در اثر هیپوترمی ایجاد شده ارزش چندانی ندارد و با گرم کردن نوزاد از بین می رود. سیانوز مرکزی که با کمبود شدن غشاهای محیطی خود را نشان می دهد حائز اهمیت است زیرا در این حالت نشانه ای از وجود گروهی بیماریهای وخیم از جمله بیماریهای قلبی ریوی میباشد. هدف از این تحقیق بررسی فراوانی علل سیانوز نوزادان بر اساس متغیرهایی از قبیل میزان ماچوریته، وزن هنگام تولد و جنس نوزادان بوده است.

روش کار:مطالعه به روش cross sectional و retrospective و جمعيت مورد مطالعه شامل نوزادان سيانوزه بستري شده در بخش نوزادان بيمارستان شريعتي طي سالهاي 79-80 مي باشد. تشخيص سيانوز توسط متخصصين اطفال، روش نمونه گيري روش simple sampling بوده و تمامي موارد سيانوز تشخيص داده شده طي سالهاي 79-80 كه پرونده آنها در بايگاني موجود بوده در مطالعه وارد شده اند و اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار SPSS ver10 مورد آناليز قرار گرفت.

از ميان 104 نوزاد سيانوزي در بخش نوزادان در سال 79-80، 41 نوزاد دختر و 60 نوزاد پسر و در 3 پرونده جنس نوزاد ذكر نشده بود. از اين تعداد 83 نوزاد پره ترم و 9 نوزاد ترم و هيچ موردي پست ترم نبودند و در 12 نوزاد زمان حاملگي ثبت نشده بود. متوسط وزن نوزادان سيانوزي 29/2630 گرم بوده است كه 7 مورد VLBW ، 35 مورد LBW، 61 نفر NBW، و هيچ موردي HBW نبوده اند و در يك مورد وزن نوزاد گزارش نشده بود.

در سمع قلب اين نوزادان 5 مورد ابنورماليتي وجود داشت كه شامل يك مورد افزايش صداي S1، يك مورد آريتمي و 3 سوفل است. سمع ريه 26 مورد ابنورماليتي وجود داشت كه شامل يك مورد رونكاي، 5 مورد گرانتينگ، 3 مورد fine rale يك مورد كاهش صداي ريوي، 7 مورد كراكل و 9 مورد coarse rale است. در 103 مورد ABG گرفته شد كه در 44 مورد ابنورماليتي وجود داشته كه شامل 13 مورد اسيدوز متابوليك، 11 مورد اسيدوز تنفسي، يك مورد آلكالوز تنفسي، 14 مورد اسيدوز متابوليك و تنفسي و 5 مورد اسيدوز متابوليك و آلكالوز تنفسي بوده. در 102 نوزاد كه كلسيم اندازه گيري شده 4 مورد هيپوكلسيمي گزارش شده است و در 99 نوزاد كه گلوكز اندازه گيري شده در 21 مورد هيپوگليسمي گزارش شده و آپگار متوسط اين نوزادان 85/7 مي باشد. در 4 نوزاد CXR گرفته شده كه 23 مورد ابنورماليتي 8 مورد HMD ، 2 مورد اتلكتازي، 2 مورد انفيلتراسيون، 2 مورد پنوموني، 1 مورد برونشيوليت، يك مورد عفونت ريه راست، 1 مورد انفيلتراسيون و كاهش حجم ريوي، يك مورد over aeration و يك مورد كلاپس ريه راست گزارش شده است.در 10 مورد نوزادان ECG گرفته كه در 6 مورد نرمال گزارش شده و در 4 مورد باقيمانده گزارش خاصي ارائه نشده، در 4 مورد اكوكارديگرافي انجام شده كه شاشمل یک مورد PDA+ASD یک مورد HLHD ، یک مورد PDA و یک مورد VSD گزارش شده است. در 17 نوزاد کشت خون انجام شده که در همه 17 مورد نرمال گزارش شده است. در 5 مورد CT scan انجام شده که در 2 مورد ICH و 3 مورد نرمال بوده.متوسط سن این مادران 6602/25 سال، متوسط تعداد حاملگی ها 28/2، متوسط تعداد زایمانها 03/1، متوسط سقطها 22% و تعداد متوسط کودکان زنده 05/1 بوده است. 14 مورد این مادران در طول دوران حاملگی دچار بیماری شده اند که شامل 5 مورد HTN ، 2 مورد PIH 2 مورد پراکلامپسی و یک مورد پراکلامپسی همراه با HTN و یک مورد UTI بوده است.در 7 مورد این مادران سابقه قبلی وجود بیثماری مثبت بوده که شامل 3 مورد HTN ، یک مورد DM ،3 مورد بیماری قلبی و 2 مورد بیماری نورولوژیک بوده است. 7 مادر در طول حاملگی دارو مصرف کرده اند که شامل 2 مورد آنتی بیوتیک و در بقیه موارد آنالژزیک همراه با آنتی بیوتیک، هیدرالازین، انسولین، لووتیروکسین و رانیتیدین بوده است. 4 مورد از این مادران multi neonate بوده اند.در مجموع بیماریهای ریوی با شیوع %5/45 در درجه اول و سپس هیپوگلایسمی با شیوع %3/20 بیماریهای نورولوژیک با شیوع %8/8 در درجات بعدی سبب سیانوز نوزادان می گردند.شایان ذکر است که 18 نوزاد دارای بیش از یک عامل جهت بروز سیانوز نوزادبودند.در بین بیماریهای ریوی HMD با شیوع %6/30 و سپس TTN با شیوع %9/8 قرار دارند.در دختران به ترتیب بیماریهای ریوی، هیپوگلایسمی و بیماریهای مغزی به ترتیب با شیوع %8/20، %7/11 و %7/1 و در پسران بیماریهای ریوی، مغزی و قلبی به ترتیب با شیوع %33% %5/7 و %3/3 در درجات اول تا سوم قرار دارند.در LBW بیماریهای ریوی، هیپوگلایسمی و مغزی با شیوع %7/18، %9/8 و %6/1 در صد هستند و در NBW بیماریهای ریوی هیپوگلایسمی و مغزی به ترتیب با شیوع %9/30، %6/10 و در بالاترین حد هستند.بر اساس ماچوریته در پرترم به ترتیب بیماریهای ریوی، هایپوگلایسمی و مغزی با شیوع %7/55، %7/21 و %6/6 شایعترین هستند در حالیکه در ترم بیماریهای ریوی ، هایپوگلایسمی و قلبی با شیوع %8/3 و %9/1 شایعترین می باشند.