بررسي انواع اختلالات کلامی كودكان مراجعه كننده به واحد گفتار درماني اداره بهزيستي و اقدامات توان بخشي انجام شده در اين رابطه در شهرستان تربت حيدريه –سال 1385

دستجردي محمد (كار شناس گفتار درماني اداره بهزيستي شهرستان تربت حيدريه )-حسيني زهره (كار شناس ارشد پرستاري و مربي خدمات بهداشتي مركز اموزش بهورزي تربت حيدريه –-حسيني محمد (کار شناس بهداشت عمومی

خلاصه:بر طبق آمار سازمان جهاني بهداشت در حال حاضر 500 ميليون معلول در جهان وجود دارند كه يك سوم اين معلولين را كودكان تشكيل مي دهند و معلولیت مشكلات عمده اي را براي كودك ، خانواده و جامعه ايجاد مي كند.(3)

معلوليت مجموعه اي از عوامل جسمي ، ذهني ، اجتماعي و يا تركيبي از آنهاست كه به نحوي در زندگي فرد اثر گذار است. (6) يكي از اشكال معلوليتها ،اختلال در بر قراري ارتباط با ديگران و انتقال مفاهيم از طريق زبان و گفتار است که می وتواند شامل اختلالات گفتاری ،زبانی ،اختلالات توليدي گفتار ، اختلالات صوت ، لکنت و اختلالات کلامی ناشی از کم شنوايي و ... باشد .(1)

براي كودكان، تكامل زبان و كلام تأثير عميقي روي ساير جنبه هاي رشد آنان دارد. توانايي زباني و كلامي مناسب و مؤثر كودك باعث رشد در زمينه بازي، ارتباط با همسالان، پیشرفت تحصيلي، شناخت كلامي و تكامل رفتاري و هيجاني او مي گردد و برعكس، چنانچه عملكرد ارتباطي كودك مشكل داشته باشد حتي در شكلهاي نسبتاً خفيف با پيامدهاي زيان آور اجتماعي-رواني و افزايش خطر ابتلا به اختلالات روانپزشكي همراه است. (3)بنا بر اين براي گسترش شخصيت سالم براي كودك مي بايست بر مشكل وي تمركز كرد و با انجام توان بخشي در امر بر طرف كردن اختلالات کلامی كوشيد .(1)

با توجه به فعالیت معاونت توان بخشی در سازمان بهزیستی و اهمیت رسیدگی به موقع به اختلالات كلامي مخصوصا در گروه كودكان كه جزء آسيب پذير ترين گروههاي سني به شمار مي روند و از سوي ديگر شروع و ادامه روند درمان در اين گروه بسيار موثر است بر ان شديم كه بررسی انواع اختلالات و معلولیت كلامي و اقدامات انجام شده در اين رابطه را در كودكان مراجعه كننده به اداره بهزيستي شهرستان تربت حيدريه در طول سال 85 را داشته باشیم.

واژه های کلیدی:اختلالات کلامی- کودکان –سازمان بهزیستی

مواد و روشها: اين پژوهش از نوع توصيفي و تحليلي چند متغيره و يك گروهه مي باشد كه در آن جمع اوری داده ها با مراجعه به پرونده كل مراجعين به واحد گفتار درماني سازمان بهزيستي شهرستان تربت حيدريه در طول سال 85 در نظر گرفته شده است ،استخراج داده ها از مواردي نظير ،علت مراجعه سن كودكان مراجعه كننده ،سم . سواد والدین ،نوع و تشخیص اختلال کلامی ،تعداد جلسات درمان ،نوع درمان و ميزان پيشرفت درمان و همکاری خانواده ها مورد بررسي قرار گرفته است

داده هاي استخراجي طبقه بندي و كد بندي شده ،تجزيه و تحليل داد ه ها با استفاده از نرم افزار آماري SpSS نسخه 11 انجام شده و در توصيف داده ها از جداول توزيع فراواني و نمودار ها و در تحليل داده ها از تست اناليز واريانس يك طرفه و تی تست استفاده شده است .

یافته ها:5/72 در صد مبتلایان به اختلالات کلامی پسر بودند ،بیشترین بار مراجعات به گفتار درمانی در سن 7 سالگی بود.5/27 در صد دارای بهره هوشی نرمال و 5/72 در صد به درجاتی دچار معلولیت ذهنی بودند. 7 /50 در صد والدین در این کودکان دارای نسبت فامیلی بودند1/51 در صد موارد اختلالات از نوع تاخیر در رشد گفتار و زبان بوده است .نشان داد كه بين سن كودك و پيشرفت درمان، ميزان معلوليت كودك و سکونت او در شهر و يا روستا،میزان سواد پدران با روند پیشرفت درما ن و همکاری خانواده رابطه معني دار آماري وجود نداشت . بين پيشرفت درمان و همكاري خانواده ها ،و نیز میزان سواد مادر و همکاری خانواده در ادامه روند درمان رابطه مستقيم معني دار آماري وجود دارد(0.001 p=)

نتیجه گیری :با افزايش مشاوره های قبل از ازدواج ،ارتقاء آگاهی خانواده ها در مورد اختلالات کلامی و افزایش سطح سواد مادران و توان مند سازی آنها در خانواده می توان اقدامات پیشگیری و توان بخشی موثر انجام داد.