بررسي ميزان وابستگي به رايانه و پيامدهاي ناشي از آن در كودكان (سال 85)

طيبه خزاعي، احمد نصيري، عالمه زاري، سعيده شهرياري، سوسن شكرگزار، مريم بنان شريفي

1 عضو هيأت علمي دانشكده پرستاري و مامايي بيرجند2- كارشناس پرستاري

مقدمه و هدف : كودكان استفاده هاي متفاوتي از رايانه مي كنند. مطالعات بيانگر اين است كه كودكان 7-2 سال، به طور متوسط 4-3 ساعت در روز از كامپيوتر استفاده مي كنند و ميزان آن از 8/4% به 70% افزايش يافته است. استفاده كنترل نشده از رايانه، اثرات منفي بر تكامل فيزيكي، اجتماعي و رواني كودك داشته و آسيب هاي مختلف جسماني، رواني، تربيتي و ... به دنبال دارد. هدف اين مطالعه تعيين ميزان وابستگي به رايانه و پيامدهاي ناشي از آن در كودكان مدرسه اي شهر بيرجند بوده است.

مواد و روش كار : نوع مطالعه توصيفي – تحليلي و جامعه كودكان مدرسه اي شهر بيرجند و روش نمونه گيري دو مرحله اي خوشه اي بوده است. براي جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه « وابستگي به رايانه كودك – والدين » استفاده شده كه طي دعوت از مادر دانش آموزان تكميل گرديده است. دامنه نمرات اين مقياس 20 سؤالي، بين 20-50 بوده كه نمره 29-20 وابستگي خفيف، نمره 39-30 وابستگي متوسط و نمره 50-40 وابستگي شديد به رايانه را مشخص مي كند.

براي تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار SPSS و روشهاي آمار توصيفي و آزمون مجذور كاي دو استفاده گرديد.

نتايج : نمونه ها 1000 كودك با ميانگين سني 84/8 سال بودند كه 7/67% مذكر و 3/32% مؤنث بودند. بيشترين زمان استفاده از رايانه در 68% كودكان، ساعات 18-12 بعدازظهر و بيشترين نوع استفاده در 42% كودكان بازيهاي رايانه اي و بيشترين علاقه كودكان در 52% موارد بازيهاي جنگي و طول مدت استفاده از رايانه در 5/82% افراد، كمتر از 3 ساعت بوده است. 39% كودكان زمان صرف غذا به كار با رايانه مي پرداختند و 5/2% ايشان هميشه از وظايف روزمره خانه و مدرسه به منظور كار با رايانه غفلت كرده بودند. ميزان وابستگي به رايانه در 3/1% كودكان شديد، در 5/25% متوسط و در 2/73 ايشان خفيف بود. ميانگين نمره وابستگي به رايانه پسران بيشتر از دختران بود (05/0 P<).

نتيجه : دانستن جنبه هاي مثبت و منفي كار با رايانه به ما كمك مي كند كه از تكنولوژي كمك بگيريم بدون آنكه در دام آن بيفتيم و با افزايش دانش كودك و والدين مي توان به آنها كمك كرد تا از رايانه در جهت افزايش رشد و تكامل كودك بهره بگيرند مثل استفاده از بازيهاي خلاق به جاي مخرب.

كليد واژه ها : وابستگي به رايانه، كودك، پي آمدها