بررسي آمار كودكان بستري شده بعلت ابتلا به سرخك در بيمارستان شهيد مدني خرم آباد قبل( سال 82-81) و بعد از واكسيناسيون همگاني( 84-83)

طاهره جوادي – اعظم محسن زاده - کوروش شاکرمی

مقدمه : سرخك بيماري است كه به راحتي از شخصي به شخصي ديگر سرايت مي كند.گرچه امروزه تعداد موارد ابتلا به سرخك به نحو قابل ملاحظه اي كاهش يافته , اما هنوز هم بيماري شايعي ميباشد..از بين بردن جهاني سرخك يك هدف مهم است.طبق گزارش سازمان بهداشت جهاني , هر ساله 30 ميليون نفر در جهان به سرخك مبتلا مي شوند و 75 هزار نفر از آنها مي ميرندايمن سازي جامعه و ريشه كني سرخك تا سال 1389 (2010ميلادي) از اهداف WHO در سازمان منطقه مديترانه اي شرقي است كه ايران را نيز شامل ميشود.هدف از اين مطالعه , بررسي موارد ابتلا به سرخك در كودكان بستري شده قبل ( سال 82-81))و بعد از واكسيناسيون همگاني (سال 84-83) بود.

روش مطالعه :اين مطالعه بصورت توصيفي – مقطعي انجام شد .كليه كودكاني كه طي سالهاي84-81 در بيمارستان شهيد مدني خرم آباد با تشخيص سرخك بستري شده بودند , مورد بررسي قرار گرفتند.روش نمونه گيري بصورت ساده بود. متغييرهاي مورد مطالعه شامل سن , جنس و ماههاي بستري بود . اطلاعات توسط پرسشنامه جمع آوري و بوسيله برنامه SPSS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت.

نتايج :از 127 بيمار تحت بررسي , 78 نفر( 4/61 % ) پسر و49 نفر (6/38 %) دختر بودند. 59 نفر ( 5/46%) زير 9 ماهگي , 4نفر( 14/3%) بين 9ماهگي تا 5/1 سالگي , 17 نفر (4/13%) بين 5/1 تا 6 سالگي و 47 نفر (37%) بين 6 سالگي تا 13 سالگي بودند.بين سن و ابتلا به سرخك , همچنين بين جنس و ابتلا به سرخك با 05/0P< نتايج آماري معني دار بود.طي سال 82-81 اولين دوز واكسيناسيون سرخك طبق روتين بهداشت و درمان يعني در سن 9 ماهگي انجام شده بود.اما طي سال 83 علاوه بر واكسيناسيون روتين , واكسيناسيون همگاني يعني از 5سالگي تا 25 سالگي انجام شده بود كه در اين سال تعداد بستري شدگان بعلت ابتلا به سرخك فقط 3 نفر بود. و در سال 84 هيچ مورد بستري وجود نداشت.

از بيماران تحت بررسي 94 نفر در فصل بهار به سرخك مبتلا شده بودند كه از اين تعداد 3 نفر طي بهار 81 , 88 نفر بهار 82 و 3 نفر بهار 83 بستري شده بودند. همچنين بين ابتلا به سرخك و فصول سال با 05/0 P< ارتباط معني دار آماري وجود داشت بطوريكه از 127 نفر 94 نفر در فصل بهاربه سرخك مبتلا شده بودند . شيوع سرخك بر اساس ماه , در ارديبهشت 43نفر (46% ) و فروردين 30 نفر (32 %) بود. بين تعداد مبتلايان به سرخك طي سال 82-81 ( قبل از واكسيناسيون همگاني ) و 84-83 ( پس از واكسيناسيون همگاني) 05/0P < ارتباط آماري معني دار بود.

بحث :در اين مطالعه حداكثر شيوع سرخك در پسران وجود داشت (4/61% ).سن شيوع سرخك در سالهاي 82-81 قبل از 9 ماهگي و پس از 6 سالگي بودو اين در حالي بود كه طبق روتين وزارت بهداشت ايران واكسن سرخك طي دو دوز شامل9 ماهگي و 15 ماهگي تزريق ميگرديد , اما در سالهاي 84-83 موارد بستري بين 11 ماهگي تا 2 سالگي بودند.در سال 82 شيوع سرخك بيشتر از سال 81 بود. همچنين از 127 نفر 94 نفر در فصل بهاربه سرخك مبتلا شده بودند . شيوع سرخك بر اساس ماه , در ارديبهشت و فروردين بيشترين فراواني را داشت . ساير تحقيقات نشان داده , زمان ابتلا به سرخك در فصول خشك سال است., و در اواخر زمستان و اوايل بهار ايجاد ميشود

پيشنهادات: طي سالهاي 82-81 يعني قبل واكسيناسيون همگاني شيوع سرخك در كودكان, زير 9 ماهگي و بالاي 6 سالگي بود اما پس از واكسيناسيون همگاني آمار بستري شدگان بعلت ابتلا به سرخك بطور قابل ملاحظه اي كاهش يافته بود. لذا تغيير در برنامه واكسيناسيون برنامه موثري جهت كنترل اين بيماري در سطح جامعه بود. البته پيشنهاد ميگردد اين بررسي در ساير شهرستانها نيز انجام شود و سپس نتيجه گيري نهائي بعمل آيد.

كلمات كليدي: سرخك – شيوع - كودكان