HIS(Hospital Information System) يا سيستم اطلاعات بيمارستاني :

بر کسي پوشيده نيست که سازماندهي و ارائه خدمات بهداشتي درماني مستلزم دست و پنجه نرم کردن با حجم انبوهي از اطلاعات است. براي بهينه کردن عمليات درماني نياز مبرمي به مديريت مکانيزه اطلاعات است. در چند سال گذشته مراکز بهداشتي درماني کشورمان به ويژه بيمارستان ها در صدد مکانيزه کردن سيستمهاي مديريت اطلاعاتي خود برآمده اند. در ابتدا مقصود از اين فعاليتها کاهش هزينه ها، پرت هاي درآمد ناشي از کاغذبازي هاي موجود در سيستمهاي دستي و اداري بوده است. اما اکنون به مرحله اي رسيده ايم که بهبود کيفيت ارائه خدمات درماني اهميتي روزافزون مي يابد. هدف آن است که کليه اطلاعات بهداشتي و درماني هر فرد در طول عمرش در قالب يک پرونده الکترونيکي ذخيره شود که در هر نقطه اي از کشور از طريق شبکه سراسري کامپيوتري قابل دسترسي باشد.

امروزه در بسياري از بيمارستانهاي کشورمان سيستمهاي کامپيوتري مختلفي براي اداره امور مربوط به پذيرش – ترخيص-آزمايشگاه- راديولوژي – داروخانه – حسابداري و غيره راه اندازي شده است و هر يک از اين سيستمها قالب اطلاعات مخصوص به خود را دارد و به همين جهت در حال حاضر اطلاعات سيستمهاي بيمارستاني اجرا شده در ايران عملا قابليت تبادل اطلاعات را با يکديگر ندارند.

 

اجزاء یک سیستم اطلاعات بیمارستانی به شرح ذیل می باشد :

• سیستم اطلاعات بالینی . System (CIS) Information‍Clinical

• سیستم اطلاعات مالي . System (FIS) Information‍Financial

• سیستم اطلاعات آزمايشگاه . System (LIS) Information‍Laboratory

• سیستم اطلاعات پرستاري . System (NIS) Information‍Nursing

• سیستم اطلاعات دارويي. System (PIS) Information‍Pharmacy

• سیستم ارتباطي و بايگاني تصاوير. System (PACS) Picture Archiving Communication (تصاوير ديجيتال سي تي اسكن و سونوگرافي و راديولوژي )

• سیستم اطلاعات راديولوژي . System (RIS) Information‍Radiology

نگاه به لیست فوق نشان می دهد که یک سیستم اطلاعات جامع متشکل از چه اجزائی می باشد .

به عبارت ديگر ، در يك سیستم یکپارچه و جامع بیمارستانی به منظور مدیریت اطلاعات بیماران­ از بدو پذیرش تا ترخيص (شامل پذيرش ، ثبت اقدامات انجام شده براي هر بیمار از قبيل در خواستهای دارو ، آزمایش ، رادیولوژی ، مشاوره ، اعمال جراحی انجام شده ، هزینه ها و اقلام مصرفی برای بیمار و ترخيص ) بايد به منظور ایجاد و ثبت اطلاعات واقعی ، به روزآوری و طبقه بندی آن جهت تحلیل و کارشناسی از بعدهای درمانی ، پزشکی و مالی بر اساس استاندارد بین المللی HL7 اقدام نمود .

استاندارد HL7 (Health Level 7)

در اين استاندارد ، ساختار کلي رابطهاي زير تعريف شده است

• پذیرش، انتقال و ترخیص بیمار

• مدیریت درخواست وپاسخ

• ثبت دستورات پزشک

• مشاهدات بالینی و نتایج پاراکلینیکی

• انواع جستجوها

• مدیریت مالی

از نکات قابل توجه در اين استاندارد مي توان به نكات ذيل اشاره كرد :

• تبادل اطلاعات در انواع بسترهاي سخت افزاري و نرم افزاري پيش بيني شده است .

• ساختار جاي دهي اطلاعات از پيش فرض نشده است بلکه ذخيره و پردازش اطلاعات مي تواند به صورت متمرکز يا نا متمرکز باشد.

• استاندارد به گونه اي است که با شناسايي نيازهاي جديد توسعه تدريجي سيستمها را ممکن مي سازد.

• مبتني بر تجربيات گذشته و استانداردهاي پذيرفته شده موجود است و در عين آنکه در جهت منافع توليد کننده خاصي نيست دست شرکتها را براي ابتکار عمل باز ميگرداند.

• گرچه در اصل براي استفاده در بيمارستانها تدوين شده است در نهايت قابل استفاده در کليه محيط هاي بهداشتي درماني خواهد بود.

• هماهنگي تنگاتنگي با ساير استانداردهاي پذيرفته شده انفورماتيک پزشکي دارد.

خصوصيات برجسته يك سيستم HIS بايد شامل موارد ذيل باشد :

• مطابق با فراگيرترين استاندارد جهاني تبادل اطلاعات پزشکي به نام HL7 ، که هم اکنون با سابقه 24 ساله در تمام جهان در حال استفاده است. برخورداري از کامل ترين و قويترين سيستم تامين امنيت در سطوح و وسعت دسترسي کاربران.

• برخورداري و پشتيباني از اکثر استانداردهاي مطرح شده مهندسي – پزشکي

• در برگيرنده غني ترين بانکهاي اطلاعات پزشکي از جمله SNOMED ، ICD9CM ، ICD_10 ، تعرفه کاليفرنيا و . . . .

• طراحي سيستم بر اساس وقايع پزشکي(Medical Event Based) به طوري که به راحتي بر گردش کار جاري محيط هاي کلينيکي منطبق مي شود.

• برخورداري از محيط کاملاً Visual .

• امکان استفاده کامل از Mouse در ورود اطلاعات به طوري که ورود اطلاعات تنها در 5 % موارد بصورت تايپ است.

• انعطاف و سهولت فراوان سيستم در تغيير و تطبيق در فرهنگهاي مختلف بيمارستاني.

• امکان ايجاد ارتباط اينترنتي و اينترانتي.

• پشتيباني و استفاده از سيستمهاي رايج و قابل اعتماد امضاء الکترونيکي بصورت کارتهاي هوشمند و اثر انگشت.

• استفاده از سيستمهاي نرم افزاري جهت آرشيو ، ذخيره سازي و بازيابي اطلاعات تصويري.

مشخصات فني سيستم :

• طراحي سيستم به صورت DOO (Dynamic Object Oriented)

• ايجاد پرونده الکترونيکي بيمار به صورت multimedia شامل متن – صدا – تصوير – انيميشن و فيلم

• ايجاد پرونده الکترونيکي بيمار به صورت جامع و قابل استفاده اشتراکي (Distributed) در سطوح مختلف شبکه اي

• برنامه نويسي سيستم با استفاده از زبانهاي قدرتمند Visual C++ ، Visual Basic ، Visual .net

• طراحي شده بر اساس ساختارهاي مدرن client/server با هدف استفاده حداکثر از نسل سرويس دهنده هاي جديد ويندوز

• دسترسي به بانکهاي اطلاعاتي از طريق زبان SQL جهت استفاده از موتورهاي بانکهاي اطلاعاتي مشهور از جمله MS SQL

• قابليت استفاده از زبان فارسي بصورت Unicode و چند زبانه

• قابليت انطباق Dynamic صفحات کاربر جهت رفع نياز هر بيمارستان

 

جمع آوري اطلاعات : سميه بهبهاني