بررسي نيازهاي آموزشي مادران كودكان زير يكسال مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني در مورد تغذيه تكميلي و ارائه راهكارهاي مناسب در خرم آباد

فريده ملكشاهي ،علي فرهادي - اعضاء هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي لرستان

مقدمه:دوران كودكي دوران حساسي است.سلامت آينده فرد در اين زمان برنامه ريزي ميشود.بنابراين برنامه ريزي و اجراي اصول تغذيه تكميلي در اين سن ،نه تنها انرژي لازم براي رشد مطلوب جسمي و ذهني كودك ،فعاليت بدني و مقاومت در برابر بيماريها را تامين ميكند ،بلكه مانع از ابتلاء به بيماريهاي مزمن در فرد(ديابت،چاقي،…….)ميشود.از طرفي تامين سلامت كودكان و در نهايت سلامت جامعه در گرو اجراي صحيح برنامه هاي بهداشت و آموزش ميباشد. در اين ميان ميتوان با شناسايي نيازهاي آموزشي مادران در مورد زمان شروع، نحوه و چگونگي،كيفيت و كميت تغذيه تكميلي ، با توجه به باورها، نگرشها و فرهنگ آنها برنامه ريزي و خدمات لازم را در جهت افزايش آگاهي و بهبود عملكرد آنها ارائه داد.بدين منظور پژوهشي توصيفي تحليلي با هدف تعيين نيازهاي آموزشي مادران كودكان زير يكسال در مورد تغذيه تكميلي با ارائه راهكارهاي مناسب در خرم آباد انجام گرفت.

مواد و روش:470 نمونه با روش سرشماري انتخاب شدند.ابزار گرد آوري داده ها پرسشنامه مشتمل بر اطلاعات فردي، سؤالات آگاهي(30)و چك ليست عملكرد (30سوال)بود.در ابتدا ضرايب سوالات مشخص و از طيف ليكرت براي تعين ميزان آگاهي و عملكرد استفاده شد. اطلاعات در يك مرحله به روش مصاحبه جمع آوري شد.

يافته ها:نشان داد كه 54% نمونه ها در گروه سني 24-20 سال با ميانگين 2/25 سال بودند.1/45% ديپلمه كه 2/39%منبع اطلاعات آنها مراكز بهداشتي بود.در رابطه با آگاهي از ممنوعيت غذاهاي زير يكسال ،53/8% پاسخ نادرست ،9/42%بهترين زمان شروع غذاي كمكي ،64% از عدم اضافه نمودن چاشنيها به غذاي كودك زير يكسال اطلاع نداشتند.81%قند داغ را در 6 ماه اول به كودك ميدادند،67% در مورد مشكلات دير شروع كردن تغذيه تكميلي اطلاعات نداشتند. بطور كلي 8/23%داراي آگاهي ضعيف و 3/64% داراي آگاهي متوسط و اكثريت داراي عملكرد متوسط بودند.آزمون آماري ارتباط معناداري بين تحصيلات و آگاهي نشان داد.

بحث:آينده هر جامعه اي به سلامت كودكان آن جامعه متكي است.تامين سلامت اين پر بهاء ترين سرمايه بشر بايد از اولين و مهمترين وظايف هرجامعه و برنامه هر دولتي باشد.كودكان ارزشمند ترين دارايي خانواده و بشريت و در عين حال آسيب پذيرترين گروه سني را تشكيل ميدهند.كودك سالم كودكي است كه از رشد مطلوب برخوردار باشد.رشد مطلوب مستلزم شروع بموقع ،چگونگي و تداوم تغذيه تكميلي توسط مادر دارد.بنابراين سطح آگاهي مادر نقش بسيار مهم وغير قابل انكاري بر سلامت كودكان دارد. لذا پيشنهاد ميگردد جهت ارتقاءسلامت كودكان به افزايش آگاهي و بهبود عملكرد مادر با ارائه آموزشهاي مناسب و عملي توجه خاص معطوف گردد.

كليد واژه ها:نياز آموزشي، مادر،كودك زير يكسال،تغذيه تكميلي،راهكار