بررسي قد و وزن كودكان مقطع ابتدايي مراجعه كننده به درمانگاه اطفال بيمارستان دكتر علي شريعتي از مهرماه 79 لغايت دي ماه 1380

دكتر شهناز سمسارزاده متخصص كودكان عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد

دكتر حيدر پورزعفراني

خلاصه مقاله : يكي از اهداف طب اطفال كمك به كودك به منظور كسب توانايي هاي بالقوه خويش در جهت رشد و تكامل و بدين طريق بالغ شدن وي مي باشد. يكي از روشهاي مهم به منظور رسيدن به اين هدف كنترل و پايش دوره اي كودك جهت تعيين پيشرفت طبيعي رشد و تكاملي وي و نيز شناسايي ناهنجاريها مي باشد. اندازه گيري قد و وزن كودكان هنگام ورود به مدرسه از اهميت بسياري برخوردار است و انعكاسي از وضع تغذيه و فرهنگ خانواده و جامعه را عرضه مي نمايد. همچنين فرهنگ مي تواند در عادات غذايي و رشد كودك تأثير داشته باشد. مواد غذايي كه مادر در طول دوران بارداري مصرف مي كند، نحوه زايمان (منزل – بيمارستان) ، نحوه مراقبت و تغذيه كودك ، پوشاندن لباس و مراقبتهاي بهداشتي نيز متأثر از فرهنگ جامعه خواهد بود. بخاطر اين مسئله ، بر آن شديم كه رشدكودكان سنين ابتدايي مراجعه كننده به درمانگاه اطفال بيمارستان دكتر شريعتي اصفهان كه اكثراً پذيراي افراد كم درآمد اجتماع ميباشد و اثرات عوامل مختلف از قبيل ميزان سواد والدين،وضعيت تغذيه،‌فرهنگ اين قشر از جامعه بر رشد كودكان را بررسي كنيم و آنها را با منحني رشدكودكان جوامع غربي مطابقت دهيم.

نتايج :صدك 5% ، 50% و 95% قد به سن براي دختران و پسران 12-7 سال در مقايسه با NCHS پايين تر بوده است. صدك 50% قد دختران براي سن بر صدك 25% NCHS منطبق است . صدك 50% قد پسران براي سن پايين تر از صدك 25% NCHS بوده است و صدك 95% قد پسران بر روي صدك 50% NCHS منطبق است . در مقايسه قد پسران و دختران با همديگر ،‌قد پسران تا سن 9 سالگي از دخترها بيشتر بوده و از 9 سالگي تا 12 سالگي قد دختران از پسرها جلو مي افتد. افزايش ميانه قد دختران بطور متوسط cm4/5 در سال و براي پسران cm4 در سال بوده و افزايش ميانه وزن پسران kg8/2 در سال و در دختران kg6/2 در سال بوده است كه اين اعداد نسبت به كتابهاي مرجع كه متوسط افزايش وزن در سال kg5/3/-3 و افزايش متوسط قد cm6 در سال براي كودكان 12-6 سال مي باشد ، پايين تر بوده است.

صدك 5% ، 50% و 95% وزن به سن براي دختران و پسران 12-7 سال در مقايسه با NCHS پايين تر بوده است. صدك 50% وزن پسران و دختران بالاتر از صدك 25% NCHS و با آن مطابقت دارد. در مقايسه وزن پسران و دختران با همديگر ، پسرها تا سن 9 سالگي از نظر وزني از دخترها جلوتر بوده اند و از سن 9 سالگي تا 12 سالگي دخترها از نظر وزني بيشتر بوده است. درصد پسران مراجعه كننده 46% و درصد دختران 54% بوده است.

65% كودكان رژيم كامل و 35% بقيه رژيم كامل نداشته اند و يك رابطه معني داري بين عدم دريافت گوشت و وزن كودكان بوده است.

With meat

Diet

Without meat L = Nosig.D = P = 0.072

W = sig.D = P = 0.04

ميزان بي سوادي ميان مادران بيشتر از پدران بوده است و همچنين ميزان تحصيلات بالاي ديپلم در پدران بيشتر از مادران بوده و يك رابطه معني داري بين سواد مادران و رشد كودكان وجود داشته ولي اين رابطه با سواد پدران رابطه نداشته است.

Sig. Ditt P = 0.04 L

P = 0.015 W

در اين مطالعه حدوداً 50% پدران كودكان از قشر كارگر ، 23% كارمند و 25% شغل آزاد و 2% بيكار بوده اند.

در مقايسه داده هاي بدست آمده در صدك 95% وزن دختران در مقايسه با NCHS يك تفاوت كاملاً محسوسي در داده هاي بدست آمده در سنين 12-9 سال وزن دختران با NCHS وجود داشته و آن تفاوت زياد با ميانگين حدوداً kg10 مي باشد كه اين امر در رابطه با پسران صادق نبوده است.

از طرف ديگر سطح اقتصادي خانواده حتي در رشد پيش از تولد كودك نيز مؤثر مي باشد. مادري كه در دوران بارداري از خود مواظبت مي كند و زير نظر سيستم بهداشتي قرار مي گيرد رشد نوزادش كاملتر و بهتر از كودكي خواهد بود كه مادر كمترين توجهي به بهداشت خود ندارد يا به بيماريهاي گوناگون مبتلا مي شود. والدين با وضعيت اقتصادي پايين كمتر تمايل خواهند داشت كه اصول مراقبتهاي علمي و جديد را درباره كودك خود بدانند، اين افراد نه تنها پول كافي جهت تهيه مواد غذايي و ضروريات زندگي سالم را ندارد بلكه اغلب در مورد مراقبتهاي طبي و درماني كودك نيز بي تمايل ، ناتوان يا ناآگاهند. سواد خانواده نيز تأثير زيادي بر روي عادات غذايي ، تغذيه صحيح كودكان و رشد او مي تواند داشته باشد.