تاثیر ویتامین Eخوراکی بر روي کم خونی کلیوی در کودکان تحت همودیالیز مزمن

دکتر فاطمه قانع شعرباف، دکتر علیرضا مدرسی، دکتر محمد اسماعیلی ، دکتر محمد خواجه دلوئی

مقدمه: کم خونی با منشا کلیوی یکی از عوارض شایع مشاهده شد در بیماران تحت درمان با همودیالیز مزمن است. یکی از علل کم خونی در این افراد کاهش طول عمر گلبولهای قرمز به علت آسیب اکسیداتیو می باشد. ویتامین E (آلفا- تاکوفرول) یک آنتی اکسیدان بیولوژیک طبیعی است که از طریق حفاظت سلولها در مقابل متابولیت های راکتیواکسیژن می تواند به عنوان داروی مکمل در درمان کم خونی بیماران همودیالیزی مفید باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات مفید آنتی اکسیدان ویتامین E خوراکی بر روی کم خونی با منشا کلیوی انجام شده و بدنبال این پاسخ است که آیا تجویز خوراکی ویتامین E می تواند سبب فعالیت سیستم خونسازی و نیز افزایش طول عمر گلبولهای قرمز و در نتیجه افزایش هموگلوبین و هماتوکریت شود؟

روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی دو سوکور در سال 1384 در مرکز همودیالیز بیمارستان کودکان دکتر شیخ مشهد انجام شد. 15 کودک 8 نفر گروه مورد و7 نفر گروه کنترل که تحت همودیالیز مزمن قرار داشتند انتخاب شدند. معیار ورود به مطالعه نداشتن، شواهدی از آنمی فقر آهن و سابقه دریافت خون بوده است. تمام کودکان (مورد مطالعه و کنترل)تحت درمان بااریتروپوئتین به میزان 80±120 واحد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هفته به صورت زیر جلدی، فولیک اسید 1 میلی گرم و آهن 2-1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز قرار داشتند . برای کودکان مورد مطالعه ویتامین E خوراکی هم به میزان 200 واحد در روزبه مدت سه ماه شروع شد . از کلیه نمونه ها آزمایشات اندازه گیری آهن، فریتین، ترانسفرین، TIBC ، هموگلوبین، هماتوکریت، رتیکولوسیت و اسمیر خون محیطی قبل از ورود به مطالعه انجام شد . سپس میزان هموگلوبین و هماتوکریت به صورت ماهینه به مدت 3 ماه متوالی اندازه گیری شد. اطلاعات جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS و سایر روشهای آماری توصیفی و تحلیی مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج: پس از 3 ماه درمان با ویتامین E تفاوت قابل توجهی در میزان هموگلوبین و هماتوکریت بین گروه مورد مطالعه و گروه کنترل مشاهده گردید . (هموگلوبین 7/1±4/11 در مقایسه :9/1±1/10و هماتوکریت 5±3/35 در مقایسه با 6±3/.310.05>p)

نتیجه گیری : آنتی اکسیدان ویتامین E با مکانیسم افزایش طول عمر گلبولهای قرمز سبب بهبود آنمی با منشا کلیوی در بیماران تحت همودیالیز مزمن می شود.

واژه های کلیدی: استرس اکسیداتیو، نارسایی انتهایی کلیه، همودیالیز، ویتامینE آنمی