مقایسه تاثیر آهن درمانی خوراکی و وریدی در بیماران همودیالیزی تحت درمان با r-HUEPO

دکتر شمس وزیریان*، دکتر میترا همتی**، روشنک پارساپور***، سارا کیانی****

*استاد و فوق تخصص بیماریهای کلیه کودکان**استادیار و متخصص بیماریهای کودکان*** کارشناس فیزیوتراپی**** دانشجوی پزشکی

مقدمه و هدف: آنمی یکی از عوارض بیماری کلیوی و همودیالیزی در بیماران همودیالیزی مبتلا به CRF و ESRD است .درمان جایگزین با r-HUEPO با اصلاح نمودن این عارضه کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشیده و نیاز به ترانسفورزیونهای مکرر را کاهش می دهد . اما کمبود آهن ناشی از همودیالیزی پاسخ درمانی به r-HUEPO را محدود کرده و بیمار را نیازمند دوزه های بالاتر و تزریق مکرر این دارو برای حفظ و نگهداری سطح مطلوب هماتوکریت و هموگلوبین خون می نماید. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر آهن وریدی در برابر مکملهای آهن خوراکی در بیماران همودیالیزی مبتلا به CRF و ESRD تحت درمان با r-HUEPO می باشد .

مواد و روشها: در این مطالعه تجربی که بر روی 40 بیمار در محدوده سنی 21-5 سال با مدت همودیالیزی بیش از 2ماه (با میانگین22 ماه) انجام گرفت بیماران به دو گروه 20 نفره تقسیم شدند. دو گروه از نظر متغییرهای تاثیر گذار همچون سن، جنس، ... همسان سازی شدند و تفاوت معنی داری میان آنها مشاهده نشده است . به گروه اول آهن وریدی dextran و به گروه دوم آهن مکمل خوراکی Ferrous Fumarant به مدت 20 هفته دریافت نمودند . اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون آماری t-test مورد سنجش قرار گرفتند .

نتایج: یافته ها نشان داد که در گروه دریافت کننده آهن وریدی افزایش قابل ملاحظه فریتین سرم و (reticulocyte Hb Contetnt) CHR و نیز کاهش دوزr-HUEPO در مقایسه با گروه دوم مشاهده گردید . (02/0 P-V<) . در هر دو گروه هماتوکریت ثابت باقی مانده بود و نیاز به ترانسفورزیون خون در هیچ یک از گروه ها مشاهده نگردید .

بحث و نتیجه گیری : ناتوانی در جذب و ذخیره سازی مقادیر کافی آهن از مکملهای خوراکی و همچنین عوارض گوارشی آن مانند تهوع و استفراغ ، استفاده طولانی از آنها را محدود مینماید .برخلاف آهن خوراکی، آهن وریدی افزایش قابل توجهی در میزان فریتین سرم ایجاد کرد . لذا تجویز آهن وریدی می تواند یک روش جایگزین جهت ذخیره سازی ، حفظ آهن سرم و کاهش دوز r-HUEPO مورد نیاز باشد . مطالعات بیشتر مورد نیاز است تا دوز مطلوب و فواصل درمانی را ارزیابی نموده و اثرات طولانی مدت آهن وریدی را با توجه به فرهنگها ، عادات غذایی و سیستمهای مراقبت از سلامت متفاوت بررسی نماید.

واژگان کلیدی : همودیالیز، r-HUEPO ، CRF و ESRD