بررسي شيوع مسموميت با سرب در كودكان يك تا شش سال شهر مشهد

دكتر احمدشاه فرهت، فوق تخصص نوزادان، استاديار دانشگاه علوم پزشكي مشهد، مركز تحقيقات نوزادان، بيمارستان امام رضا (ع)

دكتر اشرف محمدزاده، فوق تخصص نوزادان، استاد دانشگاه علوم پزشكي مشهد، مركز تحقيقات نوزادان، بيمارستان امام رضا (ع)

دكتر محمدرضا مجدي، معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي مشهد

دكتر حبيب الله اسماعيلي، استاديار دانشگاه علوم پزشكي مشهد

عماد عسكري، اينترن بخش اطفال دانشگاه علوم پزشكي مشهد

مليحه سالك، كارشناس بهداشت مركز بهداشت استان خراسان رضوي

مقدمه: سرب از جمله فلزات نوروتوكسيك براي مغز در حال تكامل كودكان كم سن است. همچنين سرب از جمله فلزات سنگين اطراف ما است و به همين دليل در كشورهاي پيش رفته اندازه گيري سطح سرب را در كودكاني كه در محدوده شهري زندگي مي كنند توصيه نموده اند و در مناطق با ريسك بالا غربالگري عمومي ارزش اقتصادي دارد. بخش بهداشت ايالات متحده آمريكا نيز تصميم دارد تا سال 2010 سطح خوني سرب را در كودكان كمتر از 7 سال به كمتر از 100 ميكروگرم در ليتر برساند. سطح سرب بيش از 150-100 ميكروگرم در ليتر به صورت مداوم يك عامل خطر براي ايجاد صدمه دايمي به سيستم عصبي كودكان است.

در مطالعه اي كه توسط دكتر احمدشاه فرهت و همكاران در فاصله دي ماه سال 1380 تا دي ماه سال 1381 بر روي 206 كودك يك تا هفت سال مراجعه كننده به درمانگاه و بخش اورژانس اطفال بيمارستان امام رضاي مشهد انجام شد متوسط سطح خوني سرب 59/33-/+95/121 ميكروگرم در ليتر بو د 8/74% كودكان سطح سرب بالاي 100 ميكروگرم در ليتر داشتند. با توجه به نتايج مطالعه فوق ما بر آن شديم تا سطح سرب را در كوكان شهر مشهد بررسي كنيم.

روش كار: اين مطالعه به صورت توصيفي مقطعي در بهار سال 1386 بر روي 74 نمونه انجام شد. اين مطالعه به صورت خوشه اي انجام شد. از آنجايي كه شهر مشهد داراي 51 مركز شهري بهداشتي درماني است ما از هر مركز به صورت متنوع يك نمونه و از مركز بعدي دو نمونه گرفتيم. نمونه ها در آزمايشگاه سم شناسي بيمارستان امام رضاي مشهد بررسي شدند.

نتايج: 74 كودك يك تا شش سال در محدوده شهر مشهد بررسي شدند كه متوسط سن آنها 390/18-/+23/45 ماه بود. ميانگين سطح سرب 129/25-/+61/75 ميكروگرم در ليتر بود. حداقل سطح سرب 36 ميكروگرم در ليتر و حداكثر آن 163 ميكروگرم در ليتر بود و 5/13% كودكان سطح سرب بالاي 100 ميكروگرم در ليتر داشتند.

نتيجه گيري: در مطالعه انجام شده در ايالات متحده آمريكا در ماساچوست 22% كودكان سطح سرب بالاي 100 ميكروگرم در ليتر داشته اند. همچنين اين رقم در كاروليناي شمالي 2/20% و در كاليفرنيا 25/7% بوده است. در كودكان زير 14 سال اروگويي 36% سطح سرب بالاي 100 ميكروگرم در ليتر داشته اند و در شهر واكسي چين در 3/27% سطح سرب بالاي 100 ميكروگرم در ليتر گزارش شده است. با توجه به اين آمارها سطح سرب كودكان شهر مشهد در حد كشورهاي توسعه يافته است.

واژه هاي كليدي: سرب- كودكان- مشهد