بررسي تأثير مصرف قطره شير افزا توسط مادران شيرده بر وزن شير خواران 6-0 ماهه منحصراً‌ تغذيه شده با شير مادر

دكتر غلامعلي معموري – منصوره شريعتي

 

 احساس ناكافي بودن شير از شايع ترين علل قطع شيردهي و محروميت شيرخواران از شير مادر مي باشد . تا كنون تحقيقات متعددي روي اثر برخي از داروهاي افزاينده شير انجام شده است .ولي اين داروها بدليل عوارض جانبي زياد مورد استفاده قرار نمي گيرند . بدين منظور درپژوهش حاضر ،‌تاثير مصرف قطره شير افزا و شبه دارو در دو گروه از مادران شيرده مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد بر وزن شير خواران 6-0 ماهه آنان كه تغذيه انحصاري با شير مادر داشته اند در سال 1377 بررسي شده است .

اين پژوهش از نوع كارآزمايي باليني و دوسوكور مي باشد . نمونه پژوهش شامل 158 مادر شيرده مي باشد كه داراي شيرخوار 6-0 ماهه بودند، شير خوار خود را منحصراً‌ با شير خود تغذيه مي كردند ، ازكمبود شير شاكي بودند و منحني رشد شير خواران آنها داراي  روند طبيعي نبود . از بين كليه مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد 17 مركز به طور تصادفي انتخاب شدند و مادران و شيرخواران واجد شرايط نمونه پژوهش كه درسال 1377 به اين مركز مراجعه نموده بودند ، مورد بررسي قرار گرفتند . ابزارگردآ وري داده ها پرسشنامه و فرم پيگيري بود كه به روش مصاحبه پر مي شد. وزن شير خوار با استفاده از ترازوي كفه اي مخصوص كودك و قد با استفاده ازميز قدسنج واندازه دور سر با استفاده از متر نواري سنجيده  مي شد . پيگيري مادر و شير خوار در 4 نوبت و به فاصله يك هفته صورت گرفت . جهت بررسي همگي متغيرها ي زمينه اي و مداخله گر از آزمون تي دانشجويي وكاي دو و جهت مقايسه وزنگيري شيرخواران پس از حذف اثر ساير عوامل مداخله گر از آناليز كوواريانس استفاده شد . تجزيه و تحليل داده ها توسط نرم افزار آماري  SPSS صورت گرفت .

دو گروه مصرف كننده شير افزا و شبه دارو ، ازنظر ميانگين وزن شيرخواران درپيگيري هاي مختلف تفاوت آماري معني داري نداشتند . در پايان 4 هفته پيگيري ميانگين وزن گيري شيرخواران در گروهي كه قطره شير افزا مصرف مي كردند ، 322 ±471 و در گروهي كه شبه دارو مصرف مي كردند 321 ±544بود .(P=0.5) دو گروه از نظر احساس مادر در مورد تغيير مقدار شير پس از مصرف شير افزا و شبه دارو در پايان هفته دوم (P>0.4 ) ، سوم (P>0.7 ) و چهارم پيگيري (P>0.6) اختلاف معني داري نداشتند .

در مطالعه حاضر اثر قطره شيرافزا كه بصورت سه دوز و در هر بار 30 قطره شير افزا به صورت خوراكي توسط مادر مصرف شده است با شبه دارو كه شامل محلول يك درهزار كلروفيل درالكل بود و به طريق فوق مصرف مي شد بر وزن گيري شيرخوران 6-0 ماهه كه دچار اختلال  رشد بودند و منحصراً باشير مادر تغذيه مي شدند و مادران آنها از كمبود شير شاكي بودند يكسان بود  .