بررسي شيوع ديابت وابسته به سوء تغذيه دركودكان و نوجوانان ديابتي شهر تهران

 دكتر حشمت مؤيري:دانشيار دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران ،بيمارستان امام خميني (ره) ، بخش كودكان

دكتر يحيي عقيقي: استاد دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران، بيمارستان امام خميني (ره) ، بخش كودكان

 

چكيده :         

مقدمه:‌ ديابت وابسته به سوء تغذيه شبيه ديابت نوع يك است ولي معمولاً از دوران كودكي در زمينه سوء تغذيه مزمن ايجاد و بيشتر در كشورهاي در حال توسعه ديده مي شود. اين نوع ديابت در سال 1985 براي نخستين بار توسط سازمان بهداشت جهاني در تقسيم بندي ديابت قرار گرفت و هر چند در آخرين تقسيم بندي كه در سال 1997 توسط انجمن ديابت آمريكا انجام گرفته حذف گرديده است ولي هنوز از برخي مناطق مخصوصاً كشورهاي جهان سوم گزارش هاي آن داده مي شود. شيوع ديابت وابسته به سوء تغذيه در گزارش هاي مختلف بين صفر تا 80درصد مي‌باشد.

 هدف: اين مطالعه به منظور تعيين ميزان شيوع اين نوع ديابت در كودكان و نوجوانان ديابتي شهر تهران انجام گرفت.

روش: 405 كودك و نوجوان 3 تا 18 ساله كه با تشخيص ديابت نوع يك تحت درمان با انسولين بودند، تحت بررسي قرار گرفتند ولي در نهايت 360 نفر(186دختر و 174 پسر)  وارد مطالعه شدند.

 يافته ها:‌ از 360 بيمار مورد مطالعه 25 نفر (9/6%) بر اساس يافته هاي باليني و آزمايشگاهي و معيارهاي ارائه شده توسط سازمان جهاني بهداشت ديابت وابسته به سوء تغذيه داشتند كه در دخترها شايع تر بود (7/1 برابر). ميانگين سن اين بيماران در زمان تشخيص 8/2 ± 6/7 سال بود و بر اساس معيارهاي آنتروپومتريك (درصد وزن ايده آل كمتر از 80) 93% بيماران سوء تغذيه متوسط تا شديد داشتند و شاخص تودة بدني در 88% آنها كمتر از 15 كيلوگرم بر متر مربع سطح بدن بود. در 93% اين بيماران با مصرف بيش از ٢ واحد انسولين به ازاي هر كيلوگرم وزن كنترل قند خون حاصل نشده بود ولي هيچ يك از آنها حمله كتواسيدوز پيدا نكرده بودند. سونوگرافي لوزالمعده در 60% بيماران غير طبيعي گزارش گرديد. 80% بيماران دچار ديابت وابسته به سوء تغذيه از وضعيت اجتماعي اقتصادي بدي برخوردار بودند(درآمد ماهيانه سرپرست خانواده كمتر از 35 هزار تومان در ماه بعد با تعداد افراد خانوار بيش از 6 نفر).

نتيجه گيري: اين مطالعه و بررسي هاي مشابه نشان مي دهد ميزان شيوع ديابت وابسته به سوء تغذيه هر چند كم است و از آخرين تقسيم بندي ديابت نيز حذف گرديده ولي هنوز هم در مناطقي از دنيا كه با پديده سوء تغذيه روبرو هستند به علت مشخصات متفاوت اين نوع بيماري، مي بايستي در مواجهه با بيماران ديابتي خصوصاًُ جوانان مد نظر قرار گيرد.

واژه هاي كليدي: ديابت نوع ١، ديابت وابسته به سوء تغذيه ، كودكان و نوجوانان